همکاری با انجمن علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران

گیاهان زراعی دیم
اثر روش‌های مختلف خاک‌ورزی و کاشت بر فشردگی خاک، تراکم علف‌های هرز و عملکرد نخود دیم

احمد حیدری؛ سید محسن سیدان؛ محمد خاوری دهقان

دوره 13، شماره 1 ، شهریور 1403، ، صفحه 113-132

چکیده
  مقدمه: نخود از حبوبات مهم مناطق دیم می­باشد که می­توان در تناوب گندم دیم قرار داد. با توجه به کمبود رطوبت در مناطق دیم و نیز کاهش حاصلخیزی خاک به دلیل استفاده مداوم از روش رایج خاک­ورزی و عدم حفظ پوشش گیاهی، استفاده از سامانه­های خاک­ورزی حفاظتی در این مناطق با توجه به مزایای آن در حفظ رطوبت خاک، کاهش فرسایش خاک و افزایش حاصلخیزی ...  بیشتر

ارزیابی شاخص‌های اکولوژیکی و اقتصادی در کشت مخلوط نخود و گندم با کاربرد کود زیستی نیتروکسین در شرایط دیم همدان

فرید چایچیان؛ بابک پاساری؛ سید حسین صباغ پور؛ اسعد رخزادی؛ خسرو محمدی

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1400، ، صفحه 125-141

چکیده
  به منظور بررسی شاخص‌های اکولوژیکی و اقتصادی کشت مخلوط نخود و گندم با کاربرد کود زیستی نیتروکسین در شرایط دیم، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات- فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان در طی دو فصل زراعی 97-1396 و 98-1397 اجرا شد. کرت‌های اصلی الگوی کاشت در دو سطح (ردیفی و ...  بیشتر

زراعت
ارزیابی تناسب اراضی برای کشت گندم در بخشی از دیم‌زارهای هشترود

تیمور دولت پناه؛ شهریار دشتی؛ امین عباسی؛ ناصر احمدی ثانی

دوره 13، شماره 1 ، شهریور 1403، ، صفحه 133-155

چکیده
  مقدمه: استفاده درست و بهینه از اراضی نیازمند ارزیابی دقیق منابع بوم ­شناختی کشاورزی می­باشد. در عصر حاضر محدودیت منابع و افزایش روز افزون جمعیت و در نتیجه افزایش تقاضا برای محصولات غذایی، ایجاب می­کند که از منابع محدود به نحو بهینه استفاده شود. یکی از مهم­ترین توانایی­‌های سامانه اطلاعات جغرافیایی توانایی هم‌­پوشانی نقشه­‌های ...  بیشتر

ارزیابی نیاز آبی و بهبود بهره‌وری بارش و عملکرد دانه گندم دیم در مدیریت‌های مختلف زراعی

رامین لطفی؛ هادی خرسندی؛ غلامرضا ولیزاده؛ نسرین صادقیان

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1400، ، صفحه 145-164

چکیده
  به منظور بررسی میزان بهره‌وری بارش و عملکرد گندم دیم تحت مدیریت‌های مختلف تناوب و خاکورزی، آزمایشی در قالب طرح دوبارخرد شده برپایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار به مدت چهار سال زراعی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه اجرا شد. سه تیمار تناوبی (علوفه-گندم، نخود-گندم و گلرنگ-گندم) در کرت‌های اصلی، سه سطح خاک ورزی (مرسوم، کم خاکورزی ...  بیشتر

گیاهان زراعی دیم
ارزیابی کاربرد مایکوریزا و فسفر بر عملکرد نخود تحت روش‌های متفاوت خاکورزی‌ در شرایط دیم

علی رسائی؛ سعید جلالی هنرمند؛ فردین رنجبر؛ مختار داشادی

دوره 12، شماره 2 (ویژه همایش ملی نخود) ، اسفند 1402، ، صفحه 148-157

چکیده
  مقدمه: یکی از اصول کشاورزی پایدار اجرای کشاورزی حفاظتی است که در برگیرنده سه اصل حداقل خاکورزی، پوشش دایمی خاک با بقایای گیاهی و تناوب زراعی با هدف کاهش اثرات منفی فعالیت‌های کشاوزی متداول است. در واقع راه‌کاری جهت افزایش بهره‌وری پایدار همراه با حفظ محیط زیست است.روش شناسی پژوهش: برای بررسی اثرات کاربرد کود بیولوژیک مایکوریزا در ...  بیشتر

زراعت
استفاده از روشهای تلفیقی کنترل بیولوژیکی و شیمیایی علفهای هرز روی صفات زراعی، عملکرد و درصد پروتئین گلرنگ بهاره

جلیل شفق کلوانق؛ محسن سبزی نوجه ده؛ مینا امانی؛ پرویز وجودی

دوره 13، شماره 1 ، شهریور 1403، ، صفحه 156-172

چکیده
  مقدمه: علف‌های‌ هرز از مهمترین عوامل کاهش ­دهنده رشد و عملکرد گیاهان است. روش مناسب کنترل علف‌های ‌هرز بسته به شرایط محیطی می‌تواند نقش مؤثری را در بهبود عملکرد گیاهان داشته باشد. هدف از این پژوهش، مطالعه تأثیر روش‌های مختلف کنترل علف‌های ‌هرز بر رشد و عملکرد و درصد پروتئین گلرنگ بود.روش ­شناسی پژوهش: به ­منظور بررسی اثر روش‌های ...  بیشتر

زراعت
ارزیابی کارایی بیوشیمیایی و فتوسنتزی ژنوتیپ‌های نخود دیم تحت تنش سرما

رامین لطفی؛ حمید حسنیان خوشرو؛ حسین خوشوقتی

دوره 12، شماره 2 (ویژه همایش ملی نخود) ، اسفند 1402، ، صفحه 158-174

چکیده
  مقدمه: تغییر سیستم کاشت نخود از بهار به پائیز، به دلیل افزایش طول دوره رشد، بهره‌وری مناسب از بارندگی‌های اواخر زمستان و اوایل بهار، همزمانی دوره گلدهی و غلاف‌بندی با رطوبت مناسب خاک و نهایتاً گریز از خشکی انتهای فصل، با افزایش عملکرد در اقلیم‌های مدیترانه‌ای همراه است. خویشاوندان وحشی منابع مفیدی از تنوع ژنتیکی و ژن‌های مقاومت ...  بیشتر

اثر گلایسین بتائین، عناصر بور و روی بر عملکرد و جذب عناصر غذایی دانه نخود تحت شرایط دیم

صابر الهی؛ اسمعیل نبی زاده؛ عزیز مجیدی؛ محمود پوریوسف

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1400، ، صفحه 165-182

چکیده
  به‌منظور بررسی اثر گلایسین بتائین و عناصر روی و بور بر عملکرد و جذب عناصر غذایی دانه نخود تحت شرایط دیم، آزمایشی طی سال زراعی 1398 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان مهاباد انجام شد. عوامل آزمایشی شامل: مصرف خاکی سولفات روی در دو سطح (مصرف 40 کیلوگرم در هکتار روی و عدم مصرف روی)، محلول‌پاشی اسید بوریک ...  بیشتر

گیاهان زراعی دیم
بررسی تاثیر سرعت نسبی چرخ فلک –پیشروی کمباین بر ضایعات برداشت گندم

غلامرضا قهرمانیان؛ آرش محمدزاده

دوره 13، شماره 2 ، دی 1403، ، صفحه 173-184

چکیده
  مقدمه: یکی از مهمترین چالش‌ها در نظام تولید محصول گندم در کشور، تلفات زیاد محصول در مرحله برداشت می‌باشد. بیش از 75 درصد از تلفات برداشت با کمباین مربوط به تلفات پلاتفرم کمباین می‌باشد که عوامل مختلفی نظیر معیوب بودن تیغه برش، ناهماهنگی سرعت چرخ فلک نسبت به تراکم محصول و سرعت پیشروی کمباین بر آن تاثیرگذار است. کارایی کم کمباین برداشت ...  بیشتر

بررسی و ارزیابی ‌کارنده‌های مناسب کشت مستقیم نخود در تناوب گندم در شرایط دیم

فردین رنجبر؛ مختار داشادی

دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1401، ، صفحه 175-190

چکیده
  به‌منظور انتخاب کارنده مناسب جهت کشت مستقیم نخود در تناوب گندم، تعداد هشت کارنده متعلق به شرکت‌های مختلف در قالب طرح آماری بلوک‌های کاملا تصادفی با در پنج تکرار به مدت یک سال زراعی با هم مقایسه شدند. عملیات کشت در اواسط آبان ماه در زمینی که سال قبل زیر کشت گندم بوده اجرا شد. به منظور مقایسه کارایی کارنده‌ها، صفاتی مانند میزان جابجایی ...  بیشتر

به‌نژادی
تولید لاین نخود مقاوم به بیماری پژمردگی فوزاریوم (Fusarium oxysporum ) به روش تلاقی برگشتی مبتنی بر نشانگر

حمید حسنیان خوشرو؛ زهرا سادات شبر؛ حمیدرضا پورعلی بابا؛ جهاد سورنی؛ لیلا پورهنگ

دوره 12، شماره 2 (ویژه همایش ملی نخود) ، اسفند 1402، ، صفحه 175-188

چکیده
  مقدمه: بیماری پژمردگی فوزاریومی (Fusarium oxysporum) از بیماری­های مهم نخود بوده که در اکثر مناطق کشت محصول در کشور حضور داشته و ضمن کاهش کیفیت، در مواردی باعث خسارت 100% مزارع نخود می­شود. تکنیک تلاقی برگشتی پیوسته با نشانگر یکی از روش­های موثر و دقیق در انتقال ژن­های خاص مانند ژن­های مقاومت به بیماری در زمان کوتاه در گیاهان خودگشن می­باشد. ...  بیشتر

استفاده از تجزیه همبستگی کانونی برای بهبود عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم از طریق گزینش غیر مستقیم تحت شرایط دیم

حسین نظری؛ صابر گلکاری؛ سید محمد علوی سینی؛ امین نامداری

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1400، ، صفحه 183-198

چکیده
  به منظور بررسی ارتباط بین خصوصیات زراعی و فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های گندم پژوهشی با 24 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال‌های زراعی 98 -1397 و 99-1398 تحت شرایط دیم انجام شد. صفات سرعت فتوسنتز، سرعت تعرق، هدایت روزنه ای، Co2 زیر روزنه ای، هدایت مزوفیلی، روز تا سنبله دهی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، ارتفاع گیاه، وزن هزار ...  بیشتر

گیاهان زراعی دیم
شناخت موانع توسعه کشاورزی حفاظتی در شرایط دیم استان آذربایجان شرقی: نگرش‌سنجی کشاورزان

رضا رحیم زاده؛ آرش محمدزاده؛ رویا فردوسی؛ رامین لطفی

دوره 13، شماره 2 ، دی 1403، ، صفحه 185-201

چکیده
  مقدمه: کشاورزی حفاظتی یکی از راهکارهای بلندمدت در حفاظت از منابع تولید با مدیریت صحیح محصول و خاک می‌باشد. با وجود منافع گسترده کشاورزی حفاظتی، هنوز سطح اراضی تحت پوشش کشاورزی حفاظتی در سطح جهانی در مقایسه با نظام کشاورزی مرسوم بسیار اندک می‌باشد. همچنین، پس از دهه‌ها تلاش برای توسعه کشاورزی حفاظتی در ایران، مورد استقبال بسیاری ...  بیشتر

گیاهان زراعی دیم
بررسی تنوع ژنتیکی ارقام و لاین‌های‌های نخود کابلی از نظر تحمل کاربرد پس‌رویشی علف‌کش‌های‌ متریبوزین و ایمازتاپیر

مهدی گراوندی؛ رضا حق پرست؛ فرشید محمودی؛ حمید حسنیان خوشرو

دوره 12، شماره 2 (ویژه همایش ملی نخود) ، اسفند 1402، ، صفحه 189-202

چکیده
  مقدمه: نخود یکی از مهمترین محصولات مزارع دیم کشور است که نقش مهمی در پایداری تولید ایفا می‌کند. این محصول در مراحل اولیه رشد از سرعت رشد پایین و سطح برگ کم برخوردار می‌باشد بنابراین قدرت رقابت کمی با علف‌های هرز دارد. به‌طوریکه علف‌های هرز در شرایط کشت پاییزه به مشکلی جدی در زراعت نخود تبدیل می‌شوند. با توجه به اینکه تعداد علف‌کش‌‌های ...  بیشتر

مدل سازی آماری-جغرافیایی برآورد عملکرد نخود دیم در مناطق کشت عمده آن در استان کرمانشاه

سیدعرفان مومن پور؛ معصومه مقبل؛ سعید بازگیر؛ عطاءاله عبدالهی کاکرودی؛ حسین محمدی؛ سیدموسی حسینی

دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1401، ، صفحه 191-214

چکیده
  احصای تفاوت‌های مکانی و زمانی و شناسایی موثرترین شاخص تاثیرگذار بر عملکرد نخود دیم در مناطق عمده کشت آن در استان کرمانشاه، از ویژگی‌های مهم این تحقیق است. برای رسیدن به این هدف ابتدا با استفاده از اطلاعات موجود، نقشه مناطق کشت عمده نخود دیم در استان کرمانشاه ترسیم شد. در مرحله بعد، با داشتن لایه نقشه رقومی مزارع نخود، مزارع این محصول ...  بیشتر

اثر تیمارهای کودی شیمیایی و آلی-زیستی بر عملکرد و کیفیت علوفه تریتیکاله و ماشک مراغه تحت سیستم‌های تک‌کشتی و چندکشتی در شرایط دیم

صادق شهبازی؛ جلال جلیلیان؛ خشنود علیزاده؛ عبدالله جوانمرد

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1400، ، صفحه 199-226

چکیده
  کشت مخلوط سیستمی ‌است که در آن دو (یا چند) گونه مختلف و یا ارقامی ‌از یک گونه به منظور تنوع در اگرواکوسیستم، بهره‌برداری بهینه از عوامل محیطی و افزایش تولید، در یک محیط کاشته می‌شوند. این پژوهش به منظور ارزیابی کمی و کیفی علوفه و تعیین بهترین الگوی کشت مخلوط ماشک و تریتیکاله تحت سیستم‌های مختلف کاشت به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی ...  بیشتر

به‌نژادی
ارزیابی ویژگی های کمی و کیفی برخی از ارقام و اکوتیپ های یونجه در شرایط دیم

حسن منیری فر؛ خشنود علیزاده؛ آرمین واحدرضائی؛ فردانه اوسطی؛ فرامرز سلطانی؛ طاها آذری نژاد؛ صادق شهبازی

دوره 13، شماره 2 ، دی 1403، ، صفحه 202-216

چکیده
  مقدمه: یونجه از مهم‌ترین گیاهان علوفه‌ای چندساله می‌باشد که به علت داشتن مواد مغذی مهم شامل پروتئین، مواد معدنی، انواع ویتامین‌‌ها و خوش خوراکی، برتری خاصی نسبت به سایر گیاهان علوفه‌‌ای دارد و سازگاری زیادی به آب و هوای سرد و معتدل دارد و همچنین به دلیل تثبیت نیتروژن، توانایی افزایش حاصلخیزی خاک را داراست. تحقیقات نشان داده است ...  بیشتر

به‌نژادی
اولین گزارش از وجود نژادهای 2 و 4 در Fusarium oxysporum f.sp. ciceris ، عامل بیماری زردی و پژمردگی نخود در ایران

حمیدرضا پورعلی بابا؛ مژگان تبریزی وند طاهری؛ فرشید محمودی؛ عباسعلی روانلو؛ سامان بهرامی کمانگر؛ صبا کوکب؛ محمد کوهستانی چوان

دوره 12، شماره 2 (ویژه همایش ملی نخود) ، اسفند 1402، ، صفحه 203-219

چکیده
  مقدمه: نخود (Cicer arietinum L.)  با دارا بودن مقادیر بالای پروتئین و مواد معدنی ارزشمند از اقلام مهم در سبد غذایی مردم ایران محسوب می­گردد. این محصول به دلیل سازگار بودن با شرایط سخت اقلیمی دیمزارهای کشور، در بیش از  پانصد هزار هکتار از اراضی دیم ایران کشت می­شود. نخود، مهم­ترین محصول حبوبات دیم کشور بوده و به دلیل در تناوب قرار گرفتن ...  بیشتر

گیاهان زراعی دیم
شناسایی وضعیت بازار و تجارت جهانی نخود

علی اکبر باغستانی؛ ماندانا طوسی

دوره 12، شماره 2 (ویژه همایش ملی نخود) ، اسفند 1402، ، صفحه 204-215

چکیده
  مقدمه: حدود 98 درصد کشت نخود در ایران به صورت دیم انجام می‌شود که نشان‌دهنده اهمیت تولید این محصول به لحاظ مطابقت با محدودیت‌های آبی کشور است. در سال 1400، 8/172هزار تن نخود در کشور تولید شده است، 107 هزار تن نخود به ارزش 8/95 میلیون دلار نیز به کشور وارد شده است. میزان واردات نخود در این سال نسبت به سال 1399، 5/66 درصد و ارزش واردات نیز 5/88 درصد رشد ...  بیشتر

تاثیر روش های مختلف خاک ورزی و علف کش ها بر کنترل علف های هرز نخود دیم و بررسی اقتصادی آن

سهیلا پورحیدر غفاربی؛ علی رسایی؛ جعفر جعفر زاده؛ عبدالوهاب عبدالهی؛ غلام رضا قهرمانیان؛ رویا فردوسی

دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1401، ، صفحه 215-234

چکیده
  برای بررسی کارایی چند علف­کش پیش‌وپس رویشی جهت کنترل علف‌های هرز در کشت پاییزه نخود دیم، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک‌بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در منطقه سرارود کرمانشاه در سال زراعی 1400-1399 اجرا شد. کرت‌های اصلی شامل دو نظام خاک‌ورزی (خاک‌ورزی مرسوم  و عدم خاک‌ورزی) و کرت‌های فرعی شامل 12 تیمار ...  بیشتر

گیاهان زراعی دیم
نقش مشارکت مردمی در افزایش مصرف نخود برای اصلاح الگوی کشت، ارتقاء امنیت غذایی و سلامت انسان

رضا حق پرست؛ مظفر روستائی؛ عادل جهانگیری؛ عبدالوهاب عبدالهی؛ موسی صالحی؛ رضا محمدی؛ مهدی گراوندی؛ علی رسائی؛ خشنود علیزاده

دوره 12، شماره 2 (ویژه همایش ملی نخود) ، اسفند 1402، ، صفحه 216-234

چکیده
  مقدمه: نخود در رتبه سوم حبوبات مهم جهان بعد از لوبیا و سویا قرار دارد ولی چون تولید آن در شرایط دیم در اقلیم نیمه خشک کشور امکان پذیر است، بنابراین با رتبه نخست حبوبات ایران، محصولی بسیار مهم تر از لوبیا و سویا در کشور به شمار می‌رود. تغییرات اقلیمی و گرمایش غیر طبیعی کرۀ زمین یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی است که امروزه همه کشورها با آن ...  بیشتر

به‌نژادی
بررسی تنوع و گزینش ژنوتیپ‌های با عملکرد مطلوب گندم نان (Triticum aestivum) تحت شرایط دیم از نظر برخی صفات زراعی

مهرداد رمضان پور توپکانلو؛ حسین حاتم‌زاده؛ فرج ا... شهریاری

دوره 13، شماره 2 ، دی 1403، ، صفحه 217-232

چکیده
  مقدمه: غلات جزء مهم‌ترین منابع تأمین‌ انرژی بشر محسوب می­شوند، که در بین آن‌ها گندم نان به‌عنوان یک محصول مهم و استراتژیک در جهان شناخته‌شده است. تنش خشکی یکی از عوامل مهم کاهش تولید گندم نان به شمار می­آید. در حال حاضر توسعه ارقام متحمل به خشکی به‌عنوان یک چالش بزرگ برای به‌نژادگران محسوب می­شود. روش­های مختلفی برای ارزیابی ...  بیشتر

بررسی تنوع ژنتیکی لاین‌های نخود تیپ دسی در شرایط دیم

مژگان تبریزی‌وندطاهری

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1400، ، صفحه 225-242

چکیده
  حبوبات بعد از غلات، دومین منبع غذایی مهم برای انسان بوده و به عنوان یک مکمل غذایی با ارزش پروتئینی بالا محسوب می‌‌شوند. نخود در بین حبوبات هم از نظر سطح زیر کشت و هم از نظر تولید در درجه اول اهمیت قرار دارد. با این وجود عملکرد آن پایین است و یک شکاف بین عملکرد بالقوه و عملکرد واقعی آن وجود دارد. بنابراین، به منظور دستیابی به ژنوتیپ‌های ...  بیشتر

گیاهان زراعی دیم
افزایش کارایی قارچ میکوریزا و باکتری‌های مولد آنزیم ACC -دآمیناز در زراعت نخود دیم با حفظ بقایا

رضا سلیمانی؛ کریم شهبازی

دوره 13، شماره 2 ، دی 1403، ، صفحه 233-252

چکیده
  مقدمه: تولید بهینه گیاهان زراعی دیم با مدیریت صحیح حفظ بقایا به منظور پایداری تولید و ارتقای کمی و کیفی عملکرد محصول، ضرورتی انکار ناپذیر است. در شرایط دیم، یکی از تغییرات مهم در فیزیولوژی گیاهی ناشی از تنش خشکی، افزایش بیوسنتز اتیلن و رسیدن غلظت آن در حد کاهش دهنده رشد گیاهی یا همان اتیلن تنشی است. اتیلن تنشی باعث کاهش دوره رویشی و ...  بیشتر

تأثیر باکتری‌های محرک رشد و کود شیمیایی بر عملکرد و بازده تولید مالت در ارقام مختلف جو در شرایط دیم

ابراهیم مرشدی؛ محمد حسین قرینه؛ احمد کوچک زاده؛ عبدالمهدی بخشنده

دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1401، ، صفحه 235-254

چکیده
  آزمایشی جهت بررسی تأثیر باکتری‌های محرک رشد و کود شیمیایی بر عملکرد دانه و بازده تولید مالت ارقام مختلف جو در شرایط دیم در سال‌های زراعی 97-1396 و 98-1397  اجرا گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایلام اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی ارقام جو در سه سطح شامل به‌رخ، گریس و سرارود1 به‌عنوان ...  بیشتر