نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• صادق شهبازی ¹
• جلال جلیلیان ²
• خشنود علیزاده ³
• عبدالله جوانمرد ⁴

¹ دانشجوی دکتری زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

² گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

³ موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران

⁴ گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

چکیده

کشت مخلوط سیستمی ‌است که در آن دو (یا چند) گونه مختلف و یا ارقامی ‌از یک گونه به منظور تنوع در اگرواکوسیستم، بهره‌برداری بهینه از عوامل محیطی و افزایش تولید، در یک محیط کاشته می‌شوند. این پژوهش به منظور ارزیابی کمی و کیفی علوفه و تعیین بهترین الگوی کشت مخلوط ماشک و تریتیکاله تحت سیستم‌های مختلف کاشت به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال زراعی 1398-1397 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل کشت خالص تریتیکاله (ST)، کشت خالص ماشک (SV) و کشت مخلوط با نسبت‌های 50:50(IP1) ، 25: 75(IP2) ، 75: 25(IP3) ،100: 20(IP4) ، 100: 40(IP5) ، 100: 60 (IP6)به ترتیب درصد تریتیکاله و ماشک بودند که در دو سیستم کودهای شیمیایی و آلی-زیستی مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تیمار IP1 دارای بیشترین عملکرد علوفه خشک (8/8 تن در هکتار) بود.کمترین درصد الیاف نامحلوط در شوینده اسیدی (ADF) و الیاف نامحلوط در شوینده خنثی (NDF)، همچنین بیشترین درصد مصرف ماده خشک علوفه (DMI)، به تیمارهای ماشک خالص، IP2 و IP1 تعلق داشت. علاوه بر این، بالاترین مقادیر ارزش نسبی علوفه (RFV) و درصد پروتئین خام (CP) در الگوهای کاشت IP2 وIP1 و در سیستم کودی آلی –زیستی حاصل شد. همچنین بیشترین انرژی ویژه شیردهی (NEL)، درصد ماده خشک قابل هضم (DDM) و مجموع مواد معدنی قابل هضم (TDN) نیز در الگوهای کاشت خالص ماشک و IP2 مشاهده شد. بنابراین بر اساس کمیت تولید علوفه و شاخص برابری زمین، الگوی 50 درصد ماشک + 50 درصد تریتیکاله و بر اساس کیفیت، 25 درصد تریتیکاله+ 75 درصد ماشک دارای بالاترین مقادیر بودند. در نهایت بر اساس همه شاخص‌های مورد مطالعه الگوی کاشت 50 درصد ماشک + 50 درصد تریتیکاله در هر دو سیستم کودی مناسبترین الگوی کشت جهت مناطق دیم سردسیری کشور ایران بود.

کلیدواژه‌ها

• کشت مخلوط
• پرنهاده
• ماشک مراغه
• تریتیکاله
• کم‌نهاده

عنوان مقاله [English]

Evaluation of chemical and organic-bio-fertilizer treatments on yield and forage quality of triticale and Maragheh Smoth vetch under sole and intercropping systems in rainfed condition

نویسندگان [English]

• Sadegh Shahbazi ¹
• Jalal Jalilian ²
• Khoshnod Alizadeh ³
• Abdollah Javanmard ⁴

¹ Ph.D. Student, Department of Plant Production and Genetics, Faculty of Agriculture, Urmia University, Iran

² 2- Department of Plant Production and Genetics, Faculty of Agriculture, Urmia University, Iran.

³ Dryland Agricultural Research Institute, agricultural Research, education and Extension Organization, Maragheh, Iran

⁴ Department of Plant Production and Genetics, Faculty of Agriculture, Maragheh University, Iran.

چکیده [English]

A mixed cropping system is an agronomic method in which different species/cultivars are sown in a unique farm in order to gain diversity in the agri-ecosystem, efficient control of pests and diseases as well increase in the yield quantity or quality. This study was conducted to determine the best cultivation pattern of vetch (Vicia dasycarpa L) mixed with triticale (X Triticosecale wittmack) under different farming systems during 2018 at Dryland Agricultural Research Institute (DARI), Iran. The experimental was laid in RCDB with different levels of sole or mixed cropping the plants in three replications with two chemical and biological fertilizing systems. Treatments were at 8 levels including sole cropping of vetch and triticale and intercropping ratios of vetch: triticale 50:50(IP1), 75:25 (IP2), 25:75 (IP3), 20:100 (IP4), 40:100 (IP5) and 60:100 (IP6). The results showed that the yield of IP1 treatment was the highest compared with the other ratios under both fertilizing systems. Increasing the proportion of vetch in mixture intercrops improved forage quality and among mixed treatments, two mixing patterns including 50%v+ 50%t and 75%v + 25%t had the highest quantity and quality of the forage. Therefore, it can be concluded that the mixing of vetch with triticale at 50%v: 50%t ratio could be regarded as one of the most efficient and sustainable cropping systems. Furthermore, the study showed organic application had a high effect on the quality and quantity of forage production and has the potential to improve performance with high land-use efficiency in cold-dryland area condition of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

• Intercropping
• high input
• Low Input
• Smooth Vetch
• Triticale