گیاهان زراعی دیم
غلامرضا ولیزاده؛ هادی خرسندی
دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 87-98
چکیده
به منظور بررسی تاثیر روشهای مختلف محلول پاشی و مصرف خاکی نیتروژن در ارقام مختلف گندم بر عملکرد و جذب نیتروژن، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور و در سه تکرار بمدت سه سال 1389-1386 در موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور اجرا گردید. فاکتور اول شامل روش های مختلف مصرف نیتروژن شامل محلول پاشی غلظت ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر روشهای مختلف محلول پاشی و مصرف خاکی نیتروژن در ارقام مختلف گندم بر عملکرد و جذب نیتروژن، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور و در سه تکرار بمدت سه سال 1389-1386 در موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور اجرا گردید. فاکتور اول شامل روش های مختلف مصرف نیتروژن شامل محلول پاشی غلظت های مختلف اوره، تقسیط های متفاوت و مصرف کل کود نیتروژنی و فاکتور دوم ارقام گندم سرداری، آذر2 و ژنوتیپ Turkey 37032 بود. تجزیه واریانس داده های حاصل از آزمایش نشان داد اثر اصلی روش های مختلف مصرف نیتروژن برای عملکرد های دانه، کاه و جذب نیتروژن در سطح یک در صد اختلاف معنی دار است. روش محلول پاشی اوره به اندازه مصرف تقسیط نیتروژن در مقایسه با کل مصرف دربهار و پاییز عملکرد ها را افزایش داد. بعلاوه اثر اصلی ارقام گندم نشان داد عملکرد های دانه، کلش و جذب نیتروژن در سطح یک در صد دارای اختلاف معنی داری بودند. ژنوتیپ Turkey 3702 و رقم آذر 2 در یک سطح معنی دار در مقایسه با رقم سرداری عملکرد های دانه، کاه و کلش را افزایش دادند. میزان جذب نیتروژن دارای تفاوت معنیداری در بین ارقام گندم و تحت تاثیر روشهای مصرف نیتروژن بود. ژنوتیپ Turkey 3702در مقایسه با آذر 2 و سرداری بیشترین میزان در صد دانه نیتروژن را داشت. از این مطالعه استنباط شد مصرف نیتروژن با روش های محلول پاشی اوره به اندازه مصرف تقسیط در زمان ساقه دهی می تواند عملکرد ها را افزایش دهد. ارقام و ژنوتیپ گندم در روش های مختلف مصرف نیتروژن، در عملکرد های دانه، کاه و جذب نیتروژن متفاوت هستند.
گیاهان زراعی دیم
عبدالوهاب عبدالهی
دوره 4، شماره 2 ، آذر 1394، ، صفحه 99-114
چکیده
تاریخ کاشت و تراکم از عوامل زراعی تعیین کننده عملکرد بهینه گیاهان زراعی هستند بنابراین آزمایشی جهت تعیین تاریخ کاشت و تراکم مناسب در ژنوتیپ‌های پیشرفته گندم نان در شرایط دیم اجرا گردید. این بررسی در قالب آزمایش فاکتوریل و طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود- کرمانشاه طی سه سال زراعی از ...
بیشتر
تاریخ کاشت و تراکم از عوامل زراعی تعیین کننده عملکرد بهینه گیاهان زراعی هستند بنابراین آزمایشی جهت تعیین تاریخ کاشت و تراکم مناسب در ژنوتیپ‌های پیشرفته گندم نان در شرایط دیم اجرا گردید. این بررسی در قالب آزمایش فاکتوریل و طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود- کرمانشاه طی سه سال زراعی از 86-1385 تا 88-1387 اجرا گردید. فاکتورها شامل تاریخ کاشت با دو سطح (قبل از بارندگی مؤثر و بعد از بارندگی مؤثر)، تراکم با سه سطح (250، 400 و 550 بذر در متر مربع) و ژنوتیپ با چهار سطح (V1: Ww33G/Vee"S"//Mrn/4/HD2172/Bloudan //Azd/3/San/Ald"s"//Avd،V2 : (ریژاو)PATO/CAL/3/7C//BB/CNO/5/ CAL//CNO ،V3 : (اوحدی)14 Gene bank و V4: سرداری) بودند. نتایج نشان داد که در سال با تنش خشکی شدیدتر، اثر عامل‌های تاریخ کاشت و تراکم و اثر مقابل آنها با ژنوتیپ بر عملکرد دانه و اجزاء عملکرد گندم قابل ملاحظه می‌باشد. با در نظر گرفتن عملکرد دانه بطور کلی تاریخ کاشت قبل از بارندگی مؤثر در کرمانشاه توصیه می‌گردد و با توجه به عدم اثر معنی‌دار تراکم بر عملکرد دانه میزان بذر 400-250 بذر در متر مربع می‌تواند استفاده شود. بررسی میانگین عملکرد ژنوتیپ‌ها در سال‌های آزمایش نشان داد که رقم ریژاو در سال‌های خوب ژنوتیپ برتر و در سال‌های خشک عملکرد قابل قبول در مقایسه با رقم شاهد سرداری داشت.
گیاهان زراعی دیم
بهزاد صادق زاده
دوره 4، شماره 2 ، آذر 1394، ، صفحه 149-162
چکیده
اثرات همزمان تنش خشکی و کمبود روی (Zinc) می‌تواند حساسیت گیاه به کمبود آب را تحت تاثیر قرار داده و باعث کاهش عملکرد گندم در دیمزارهای ایران گردند. گیاهان در معرض تنش روی، کارایی کمتری در استفاده از آب داشته و توانایی آنها در تنظیم فشار اسمزی جهت مقابله با تنش رطوبتی کمتر است. در این مطالعه، اثرات کاربرد کود روی بر عملکرد دانه 10 ژنوتیپ ...
بیشتر
اثرات همزمان تنش خشکی و کمبود روی (Zinc) می‌تواند حساسیت گیاه به کمبود آب را تحت تاثیر قرار داده و باعث کاهش عملکرد گندم در دیمزارهای ایران گردند. گیاهان در معرض تنش روی، کارایی کمتری در استفاده از آب داشته و توانایی آنها در تنظیم فشار اسمزی جهت مقابله با تنش رطوبتی کمتر است. در این مطالعه، اثرات کاربرد کود روی بر عملکرد دانه 10 ژنوتیپ گندم در طول 2 سال زراعی تحت شرایط دیم در موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور بررسی گردید. این تحقیق در دو ست تیمارکودی مجزا (بدون مصرف کود روی، با مصرف کود روی به میزان 10 کیلوگرم در هکتار از منبع سولفات روی) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا گردید. بر اساس نتایج حاصله، کاربرد کود روی توانست با افزایش بیوماس، شاخص برداشت و وزن دانه موجب افزایش تقریبا 9 درصدی عملکرد در سال اول و 7 درصدی عملکرد در سال دوم شود. میزان افزایش عملکرد در بین ژنوتیپ‌ها در سال اول از 1 درصد (رقم گندم نان زاگرس) تا 19 درصد (لاین دوروم G-1252) متغیر بود؛ که این افزایش در گندم‌های دوروم بیشتر بود. برای صفت کارایی روی (نسبت عملکرد در شرایط بدون کاربرد روی نسبت به کاربرد روی) تنوع ژنتیکی در بین ژنوتیپ‌ها وجود داشت. همبستگی بین کارایی روی و افزایش عملکرد دانه در بین ژنوتیپ‌ها 72/0 بود؛ گرچه گندم‌های دوروم عموما کارایی و نیز عملکرد کمتری در شرایط کمبود روی مخصوصا تحت شرایط خشک سال اول داشتند. بطور کلی نتایج این تحقیق، ضمن آشکار کردن وجود تنوع ژنتیکی برای کارایی روی در بین ژنوتیپ‌های گندم، نشان داد که امکان اصلاح ارقام برای افزایش کارایی روی و عملکرد در خاک‌های نسبتا فقیر تحت شرایط دیم وجود دارد. ضمنا با توجه به حساسیت بیشتر گندم دوروم به کمبود روی، می‌توان با کاربرد کود روی باعث افزایش عملکرد گندم دوروم در دیمزارهای سرد شد.
گیاهان زراعی دیم
میر احمد موسوی شلمانی؛ امیر لکزیان؛ رضا خراسانی؛ کاظم خاوازی
دوره 4، شماره 2 ، آذر 1394، ، صفحه 163-180
چکیده
به‌منظور افزایش محصول و کارایی مصرف کود نیتروژنی در مصرف پائیزی کود در گندم دیم از طریق بازدارنده نیترات‌سازی DMPP، آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به‌صورت فاکتوریل با دو فاکتور رقم (پنج رقم گندم دیم با ∆ متفاوت) و فاکتور دوم نیتروژن در سه سطح (صفر و 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به‌صورت کودهای سولفات آمونیم و سولفات ...
بیشتر
به‌منظور افزایش محصول و کارایی مصرف کود نیتروژنی در مصرف پائیزی کود در گندم دیم از طریق بازدارنده نیترات‌سازی DMPP، آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به‌صورت فاکتوریل با دو فاکتور رقم (پنج رقم گندم دیم با ∆ متفاوت) و فاکتور دوم نیتروژن در سه سطح (صفر و 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به‌صورت کودهای سولفات آمونیم و سولفات آمونیم حاوی DMPP) در سه تکرار در سال زراعی 94-1393 به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که استفاده از DMPP باعث می‌شود تا تبدیل آمونیم به نیترات 42 روز به تأخیر بیافتد. همچنین بازدارنده DMPP بیشترین تأثیر را بر منبع نیتروژنی کود نشان‌دار داشته و تأثیر آن بر منبع نیتروژنی خاک ناچیز بوده است. به نظر می‌رسد، اثرات متقابل کلوئید‌های خاک با یون‌های آمونیوم تثبیت‌شده بر روی مکان‌های تبادلی به‌گونه‌ای بوده که اثربخشی بازدارنده نیترات‌سازی در خصوص یون‌های مشتق شده از منبع خاک کاهش یابد. کاربرد DMPP باعث می‌گردد تا تولید محصول کل به میزان 1516 کیلوگرم در هکتار و کارایی مصرف کود نیتروژنی نیز به میزان 2/12 درصد افزایش یابد. نکته قابل‌توجه در این راستا جذب کامل یون‌های آمونیم در ژنوتیپ 5G (زرگان 6) در مقایسه با سایر ژنوتیپ‌ها بود. به نظر می‌رسد جذب ترجیحی و بالای یون آمونیم توسط ژنوتیپ 5G (با کمترین میزان ∆) باعث گردیده تا حدودی اثرات سمیت یون آمونیم ظاهر شود و بدین ترتیب از کارایی مصرف کود نیتروژنی به میزان 5/6 درصد کاسته شود. لذا کاربرد DMPP در ژنوتیپ‌هایی با توانایی جذب ترجیحی آمونیم باید بااحتیاط صورت گیرد.
گیاهان زراعی دیم
هادی خرسندی؛ غلامرضا ولی زاده اوصالو؛ داود صادق زاده اهری؛ یداله فرایدی
دوره 4، شماره 2 ، آذر 1394، ، صفحه 211-220
چکیده
این تحقیق به منظور بررسی اثرات میزان‌های مختلف و نحوه مصرف کود نیتروژن بر عملکرد ژنوتیپ‌های نخود دیم در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار در سه تکرار طی دو سال زراعی(93-1391) اجرا شد. فاکتور A شامل ژنوتیپ‌های نخود شامل a1=ILC482 ، آزادa2=، آرمانa3= و فاکتور B سطوح و نحوه مصرف کود نیتروژن شامل بدون مصرف کودb1=، ...
بیشتر
این تحقیق به منظور بررسی اثرات میزان‌های مختلف و نحوه مصرف کود نیتروژن بر عملکرد ژنوتیپ‌های نخود دیم در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار در سه تکرار طی دو سال زراعی(93-1391) اجرا شد. فاکتور A شامل ژنوتیپ‌های نخود شامل a1=ILC482 ، آزادa2=، آرمانa3= و فاکتور B سطوح و نحوه مصرف کود نیتروژن شامل بدون مصرف کودb1=، مصرف 20 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنb2= همزمان با کاشت بصورت شروع کننده و جایگذاری در زیر بذر، محلول پاشی 2%b3= و 4%b4= کود اوره در زمان گلدهی بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد عملکرد ژنوتیپ‌های مختلف نخود به طور معنی داری متفاوت بودند. ژنوتیپ ILC482 با تولید 1191 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را به خود اختصاص داد و کمترین عملکرد مربوط به رقم آرمان با 994 کیلوگرم در هکتار بود. ژنوتیپ‌ها در روشهای مختلف مصرف نیتروژن عملکردهای متفاوتی تولید کردند به طوری که با مصرف 20 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار در زمان کاشت و بصورت شروع کننده، ژنوتیپ ILC482 به مقدار 77 کیلوگرم، رقم آزاد 165 کیلوگرم و رقم آرمان 159 کیلوگرم در هکتار عملکرد بیشتری نسبت به تیمار بدون مصرف کود تولید نمودند. رقم آرمان در مصرف کود نیتروژن بصورت محلول پاشی 2% نسبت به سایر سطوح و روش مصرف کود، بیشترین عملکرد را به خود اختصاص داد. از این مطالعه استنباط می‌شود ارقام در روشهای مختلف مصرف عملکردهای متفاوتی دارند. در رقم آزاد و ژنوتیپ ILC482 مصرف در زمان کاشت و در رقم آرمان مصرف کود بصورت محلول‌پاشی عملکرد را افزایش دادند.
