گیاهان زراعی دیم
سهیلا پورحیدر غفاربی؛ جعفر جعفرزاده؛ غلامرضا قهرمانیان؛ حسین نجفی
دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 1-11
چکیده
گیاه دارویی بالنگو با وجود سازگاری به شرایط دیم ایران، به دلیل قدرت رقابتی کم با علفهای هرز در ابتدای رشد و کاهش عملکرد، زراعت و توســعه این محصول محدود میباشد. برای ارزیابی تأثیر علفکشهای پس رویشی بر کنترل علفهای هرز و عملکرد بالنگو شهری آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 15 تیمار در سیستم بدون خاکورزی ...
بیشتر
گیاه دارویی بالنگو با وجود سازگاری به شرایط دیم ایران، به دلیل قدرت رقابتی کم با علفهای هرز در ابتدای رشد و کاهش عملکرد، زراعت و توســعه این محصول محدود میباشد. برای ارزیابی تأثیر علفکشهای پس رویشی بر کنترل علفهای هرز و عملکرد بالنگو شهری آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 15 تیمار در سیستم بدون خاکورزی در سال زراعی 1400 -1399 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه اجرا شد. تیمارها شامل کاربرد علفکشهای دیورون، اکسیفلورفن، اگزادیازون و متریبوزین با میزانهای 50، 75 و 100 درصد توصیه شده، اکسیفلورفن با دز توصیه شده بهصورت تقسیطی (50 درصد مرحله سبزشدن و 50 درصد یک ماه پس از سمپاشی)، با شاهد وجین و شاهد عدم وجین بود. نتایج نشان داد که 30 روز پس از سمپاشی کمترین تراکم و بیوماس علف هرز برای تیمارهای 75 و 100 درصد متریبوزین و 100 درصد اکسیفلورفن مشاهد شد. در این تیمارها تراکم و بیوماس علفهای هرز به ترتیب با 2،9/1 و 2/2 بوته در مترمربع و 33/0، 45/ 0 و 52/0 گرم در مترمربع بود. در زمان رسیدگی بالنگو نیز کمترین زیستتوده علف هرز در دز 100 درصد متریبوزین (23/0 گرم در مترمربع) مشاهده شد. بیشترین تراکم و زیستتوده بالنگو در شاهد وجین و میزان 50 درصد متریبوزین 30 روز پس از سمپاشی و بیشترین زیستتوده و عملکرد دانه بالنگو برای میزان 100% متریبوزین (به ترتیب با 76 و 32 گرم در مترمربع) ثبت شد. بر اساس نتایج حاصله متری-بوزین، تیمار علف کشی مناسب برای کنترل علفهای هرز بالنگو است.
سهیلا پورحیدر غفاربی؛ علی رسایی؛ جعفر جعفر زاده؛ عبدالوهاب عبدالهی؛ غلام رضا قهرمانیان؛ رویا فردوسی
دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1401، ، صفحه 215-234
چکیده
برای بررسی کارایی چند علفکش پیشوپس رویشی جهت کنترل علفهای هرز در کشت پاییزه نخود دیم، آزمایشی بهصورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در منطقه سرارود کرمانشاه در سال زراعی 1400-1399 اجرا شد. کرتهای اصلی شامل دو نظام خاکورزی (خاکورزی مرسوم و عدم خاکورزی) و کرتهای فرعی شامل 12 تیمار ...
بیشتر
برای بررسی کارایی چند علفکش پیشوپس رویشی جهت کنترل علفهای هرز در کشت پاییزه نخود دیم، آزمایشی بهصورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در منطقه سرارود کرمانشاه در سال زراعی 1400-1399 اجرا شد. کرتهای اصلی شامل دو نظام خاکورزی (خاکورزی مرسوم و عدم خاکورزی) و کرتهای فرعی شامل 12 تیمار علفکشی (تریفلورالین، تریفلورالین + بتانال پروگرس، ایزوکسافلوتل، ایزوکسافلوتل + بتانال پروگرس، اکسی فلورفن، اکسی فلورفن + بتانال پروگرس، ایمازاتاپیر، ایمازاتاپیر + بتانال پروگرس، فلوروکلریدون، فلوروکلریدون + بتانال پروگرس، متری بیوزین، متری بیوزین + بتانال پروگرس) و دو تیمار شاهد آلوده به علفهرز و عاری از علفهرز بود. بیشترین کاهش وزن خشک علفهرز در تیمارهای خاکورزی+ فلوروکلریدون، خاکورزی + ایزوکسافلوتل، خاکورزی + اکسی فلورفن و عدم خاکورزی + فلوروکلریدون به ترتیب با 51، 48، 46 و 45 درصد مشاهده شد. بیشترین افت تراکم علفهای هرز مربوط به تیمارهای خاکورزی + فلوروکلریدون، خاکورزی + اکسی فلورفن + بتانال پروگرس، خاکورزی + متری بیوزین + بتنال پروگرس و خاکورزی + فلوروکلریدون + بتانال و به ترتیب با 47، 47، 43 و 40 درصد بود. خاکورزی تراکم و وزن خشک علفهای هرز را کاهش داد، اما این کاهش فقط برای وزن خشک علفهای هرز از نظر آماری معنیدار بود. بیشترین عملکرد دانهی نخود در تیمارهای خاکورزی + وجین، وجین، خاکورزی + تری فلورالین+ بتانال پروگرس، خاکورزی + اکسی فلورفن و عدم خاکورزی + تری فلورالین + بتانل پروگرس به ترتیب 846، 664، 528، 502 و 498 کیلو گرم در هکتار ثبت شد. موثرترین علفکشها در کنترل علفهای هرز شامل فلوروکلریدون، ایزوکسافلوتل و اکسی فلورفن بودند و بیشترین عملکرد نخود نیز برای اکسی فلورفن ثبت شد.
مظفر روستایی؛ جعفر جعفرزاده؛ ایرج اسکندری؛ غلامرضا قهرمانیان؛ علیرضا جاویدان
دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1400، ، صفحه 245-259
چکیده
به منظور نمایش ظرفیت زراعی و پتانسیل عملکرد ارقام معرفی شده و لاینهایپیشرفته گندم دیم در مزرعه کشاورزان، تعداد 15 لاین و رقم گندم دیم در روستای جغول از توابع شهرستان هشترود طی دو سال زراعی 98-1397 و 99-1398در پروژه ارتقای امنیت غذایی در دیمزارهای کشورتحت روشهای متفاوت خاکورزی شامل سه روشمرسوم، کمخاکورزی و بیخاکورزی مورد ...
بیشتر
به منظور نمایش ظرفیت زراعی و پتانسیل عملکرد ارقام معرفی شده و لاینهایپیشرفته گندم دیم در مزرعه کشاورزان، تعداد 15 لاین و رقم گندم دیم در روستای جغول از توابع شهرستان هشترود طی دو سال زراعی 98-1397 و 99-1398در پروژه ارتقای امنیت غذایی در دیمزارهای کشورتحت روشهای متفاوت خاکورزی شامل سه روشمرسوم، کمخاکورزی و بیخاکورزی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس صفات زراعی در طی دوسال زراعی نشان داد که بین روشهایمختلف خاکورزیتفاوت معنی-داری وجود نداشت. اختلاف ژنوتیپهای مورد مطالعه برای صفات عملکرد دانه،تعداد سنبله بارور در مترمربع، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک وشاخص بهره وری از بارش معنیدار بود. اثر متقابل خاک-ورزیبا ژنوتیپ برای صفات مذکور غیر معنی دار بود. میانگین عملکرد دانه ژنوتیپهای گندم تحت روش-هایمرسوم، کمخاکورزی و بیخاکورزی به ترتیب 1228، 1306 و 1482 کیلوگرم درهکتار بود. در تیمار خاکورزی مرسوم ارقام باران و جام به ترتیب با 1562 و 1404، در تیمار کم خاکورزی رقم جام و لاینهای شماره 12 و 13 به ترتیب با 1698، 1541 و1604 و در تیمار بدون خاکورزی (کشت مستقیم) ارقام هما، باران، جام و لاینهای 11 و 14 به ترتیب با 1742، 1698، 1622، 1681 و 1595 کیلوگرم در هکتار از عملکرد دانه بیشتری برخوردار بودند. در این بررسی رابطه (همبستگی) صفات ارتفاع بوته، تعداد سنبله بارور در مترمربع، وزن هزار دانه، شاخص بهره وری از بارش و عملکرد بیولوژیک با عملکرد دانه مثبت و معنی دار بود.
فرهاد آهک پز؛ ایرج برنوسی؛ بابک عبدالهی؛ صابر گلکاری؛ جعفر جعفرزاده؛ سریپادا یودوپا
دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 153-176
چکیده
اکثر مناطق تحت کشت جو در منطقه سرد و نیمه خشک کشور قرار دارند، این امر دستیابی به ارقام پرمحصولی که ضمن سازگاری با شرایط آب و هوایی مناطق مختلف در مقابل تنش خشکی مقاوم باشند را ضروری مینماید. بدین منظور برخی صفات مورفولوژیکی مرتبط با عملکرد و تحمل تنش خشکی در 108 لاین و رقم جو زراعی دیم و آبی در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار ...
بیشتر
اکثر مناطق تحت کشت جو در منطقه سرد و نیمه خشک کشور قرار دارند، این امر دستیابی به ارقام پرمحصولی که ضمن سازگاری با شرایط آب و هوایی مناطق مختلف در مقابل تنش خشکی مقاوم باشند را ضروری مینماید. بدین منظور برخی صفات مورفولوژیکی مرتبط با عملکرد و تحمل تنش خشکی در 108 لاین و رقم جو زراعی دیم و آبی در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در سال زراعی 1395-1394 در ایستگاه تحقیقاتی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم (مراغه) مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس صفات مورد مطالعه نشان داد که ارقام و لاینهای مورد مطالعه در هر دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی از نظر کلیه صفات مورد ارزیابی با هم تفاوت معنیداری دارند. مهمترین صفات تأثیر گذار بر عملکرد دانه تحت شرایط دیم، صفات وزن هزاردانه، سطح سبزینگی در مرحله شروع بوتینگ، قطر ساقه و طول سنبله اصلی و در شرایط آبیاری تکمیلی، وزن هزاردانه، سبزینگی در مرحله شیری و طول سنبله اصلی بود. همچنین با بررسی شاخصهای تحمل خشکی مشخص شد که شاخصهایMP،GMP ،STI ، YI و SSPI بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه در هر دو شرایط داشتند و براساس این شاخصها از بین ژنوتیپهای مورد بررسی تعداد 25 ژنوتیپ مقاوم به خشکی شناسایی شدند.