ابراهیم روحی؛ محمد حسین سدری؛ محمد کوهسار بستانی؛ فرهنگ خالدیان
دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 105-124
چکیده
در این بررسی اثر روش‌های مختلف خاک‌ورزی بر عملکرد کمی و کیفی ارقام جدید و قدیم گندم دیم در مقادیر مختلف تراکم کاشت در نظام تناوبی گندم-آیش طی سه سال زراعی(97-1396 الی 99-1398) در ایستگاه تحقیقات سارال مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور از طرح آزمایشی کرتهای نواری خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار استفاده شد. تیمار خاک‌ورزی ...
بیشتر
در این بررسی اثر روش‌های مختلف خاک‌ورزی بر عملکرد کمی و کیفی ارقام جدید و قدیم گندم دیم در مقادیر مختلف تراکم کاشت در نظام تناوبی گندم-آیش طی سه سال زراعی(97-1396 الی 99-1398) در ایستگاه تحقیقات سارال مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور از طرح آزمایشی کرتهای نواری خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار استفاده شد. تیمار خاک‌ورزی شامل خاک‌ورزی مرسوم(گاوآهن برگرداندار در بهار به اضافه دیسک و ماله قبل از کاشت)، کم‌خاک‌ورزی(شخم با کولتیواتور کلشی یا خاک ورز مرکب بعد از برداشت گندم) و بی-خاک‌ورزی( کاشت مستقیم بدون عملیات خاک‌ورزی) به عنوان کرت افقی، تیمار ارقام دیم گندم شامل آذر2، باران و سرداری به عنوان کرت عمودی و تیمار میزان بذر شامل300، 350، 400 و 450 دانه در متر مربع به‌عنوان کرت فرعی بود. نتایج نشان داد تیمار خاک‌ورزی مرسوم با عملکرد 1858 کیلوگرم در هکتار نسبت به کم‌خاک‌ورزی و بی‌خاک-ورزی به ترتیب 22 و 21 درصد افزایش عملکرد داشت. ارقام تفاوت معنی‌داری از لحاظ عملکرد دانه نشان ندادند. میزان بذر 350 دانه در متر مربع با عملکرد 1686 کیلوگرم در هکتار نسبت به بقیه تیمارها عملکرد دانه بیش‌تری تولید نمود.تفاوت معنی‌داری بین ارقام و سطوح مختلف بذر از لحاظ درصد پروتئین دانه وجود نداشت اما اثر تیمارهای خاک-ورزی بر درصد پروتئین دانه در سطح 1% معنیدار بود. بیشترین پروتئین دانه در خاک‌ورزی مرسوم به میزان 72/12 درصد و کمترین پروتئین، در کم‌خاک‌ورزی به میزان 59/11 درصد، مشاهده شد. پاسخ ارقام به مقادیر بذر در واحد سطح و نوع خاک‌ورزی در نظام تناوبی گندم - آیش یکسان بود. به دلیل طولانی بودن دوره آیش و کاهش مقدار بقایا روی سطح خاک و به دنبال آن کاهش شدید عملکرد، روش‌های شخم حفاظتی در نظام تناوبی گندم - آیش توصیه نمی-شود.
گیاهان زراعی دیم
ابراهیم روحی؛ پیام پزشکپور؛ شهریار فاتحی
دوره 7، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 203-218
چکیده
به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی در ژرم پلاسم نخود دریافتی از ایکاردا تحت شرایط دیم در کشت انتظاری، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو تکرار در پایگاه نوآوری پروژه امنیت غذایی ایران – ایکاردا واقع در شهرستان کامیاران (استان کردستان)، اجرا شد. استفاده از روش تجزیه به عامل‌ها منجر به انتخاب چهار عامل ...
بیشتر
به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی در ژرم پلاسم نخود دریافتی از ایکاردا تحت شرایط دیم در کشت انتظاری، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو تکرار در پایگاه نوآوری پروژه امنیت غذایی ایران – ایکاردا واقع در شهرستان کامیاران (استان کردستان)، اجرا شد. استفاده از روش تجزیه به عامل‌ها منجر به انتخاب چهار عامل شد که در مجموع 7/85 درصد از کل تغییرات داده‌ها را توجیه کردند. عامل اول 29 درصد از تغییرات را توجیه کرد که شامل صفات ارتفاع بوته، ارتفاع اولین غلاف از سطح زمین، ارتفاع آخرین غلاف از سطح زمین و وزن صد دانه بود و عامل دوم که حدود 5/28 درصد از تغییرات را توجیه کرد، شامل صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته و عملکرد دانه بود. ژنوتیپ‌های تحت شماره 16، 4، 15، 14 و 3 که دارای عامل اول و دوم مثبت و بالاتری بودند به عنوان ژنوتیپ‌های برتر با عملکرد بالا تحت شرایط دیم به صورت کشت انتظاری شناسایی شدند. با توجه به نتایج تجزیه خوشه‌ای براساس صفات مورفولوژیکی، ژنوتیپ‌های مورد بررسی در سه گروه دسته بندی شدند. ژنوتیپ‌های گروه اول و سوم از نظر اکثر صفات زراعی مورد بررسی و عملکرد دانه، میانگین بالاتری را در میان سایر گروه‌ها و همچنین میانگین کل ژنوتیپ‌ها داشتند که اکثر ژنوتیپ‌های قرار گرفته در این دو گروه، ژنوتیپ‌های انتخاب شده بر اساس تجزیه پراکنش بای پلات بودند.
