نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• زین العابدین امیدمهر

/عضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سمنان (شاهرود)

چکیده

مقدمه: گندم یکی از عمده­ترین محصولات کشاورزی و تأمین کننده بیشترین نیاز غذایی انسان در کشورهای در حال توسعه است. در حال حاضر با انواع خطی­کارها، بذرکارهای کمبینات و بذرپاش­های سانتریفوژ کاشته می­شود و ارزیابی فنی دقیق آنها از اهمیت خاصی برخوردار است. همچنین رعایت اصول فنی زراعی نظیر میزان بذر مصرفی در واحد سطح از عوامل مهمی است که در رسیدن به پتانسیل عملکرد تأثیر بسزایی دارد.
روش‌شناسی پژوهش: به منظور مقایسه اثر خطی­کارهای رایج و تراکم کاشت بر عملکرد گندم دیم (رقم کوهدشت)، پروژه­ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تیمار کاشت شامل خطی‌کار کشت‌گستر، خطی‌کار سندان صنعت با 12 و 14 شیاربازکن و روش کاشت رایج (بذرپاشی) و 3 میزان بذر مصرفی متفاوت (160، 200 و 240 کیلوگرم بذر در هکتار) در سه تکرار در منطقه کالپوش استان سمنان در سال­های 1393 و 1394 انجام شد.
یافته‌های پژوهش: نتایج نشان داد، اثر کاشت مکانیزه بر یکنواختی عمق کاشت، درصد سبز و عملکرد دانه  معنی‌دار بود (05/0P<). کشت مکانیزه در مقایسه با بذرپاشی، یکنواختی عمق و درصد سبز بیشتری داشت. اگر چه هر سه ماشین کاشت از لحاظ آماری در یک کلاس بودند، ولی کاشته شده با ماشین‌کاشت سندان صنعت (SN14) با 2663کیلوگرم عملکرد دانه نسبت به ماشین­های سندان صنعت (SN12)  و کشت­گستر به ترتیب 6 و 9 درصد افزایش عملکرد داشت. حداقل عملکرد نیز با 2307 کیلوگرم دانه در هکتار مربوط به تیمار بذرپاشی بود. بین تیمارهای تراکم کاشت، از نظر تعداد سنبله در مترمربع، وزن هزاردانه و عملکرد دانه اختلاف معنی‌دار آماری وجود داشت (05/0P<). بیشترین (503) وکمترین (406) تعداد سنبله در مترمربع به ترتیب مربوط به تیمارهای 240 و 160 کیلوگرم بذر در هکتار بود. از نظر وزن هزار دانه بیشترین (5/32 گرم) و کمترین (2/30 گرم) مقدار به ترتیب مربوط به تیمارهای 160 و 240 کیلوگرم بذر در هکتار بود. از نظر عملکرد دانه، بیشترین (2696 کیلوگرم در هکتار) و کمترین (2332 کیلوگرم در هکتار)، به ترتیب از تیمارهای 200 و 160 کیلوگرم بذر در هکتار حاصل شد. با توجه به نتایج، ماشین سندان صنعت (SN14) و میزان بذر مصرفی 200 کیلوگرم در هکتار در منطقه مورد مطالعه شناسایی ‌شد. بنابراین استفاده از ماشین کاشت، علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف بذر، با ایجاد یکنواختی در عمق کاشت و درصد سبز بیشتر، موجب بهبود عملکرد گندم در شرایط دیم می­شود.

کلیدواژه‌ها

• تراکم کاشت
• عمق کاشت
• کاشت سنتی
• ماشین کاشت

موضوعات

• مکانیزاسیون

عنوان مقاله [English]

Evaluation of planter type and seed density on wheat yield in Kalpoosh dryland conditions

نویسنده [English]

• zaynolabedin omidmehr

Academic member of Agricultural Engineering Research Department, Semnan (Shahrood), Agricultural Research and Education and Natural Resources Research Center, AREEO, Shahrood, lran.

چکیده [English]

Introduction: Wheat is one of the most important agricultural products and provides the most food needs of humans in developing countries. Wheat cultivation is of special importance due to the variety of planting machines used, including types of drilling machines, combination seeders, and centrifugal seeders, and it is necessary to undergo a detailed technical evaluation. Also, compliance with agricultural technical principles, such as the amount of seed per unit area, is an important factor that significantly impacts the efficiency of cultivation.
 
Methodology: To compare the effects of conventional drills and seed density on wheat (Kohdasht variety) yield, this project was completed as a factorial experiment at randomized complete blocks design with 3 replications. Four seed drills (Kesht Gostar, Sandan Sanat (12 and 14 farrow openers) and broadcast seeder and three amounts of seed rates (400, 500 and 600 seeds per meter), have been surveyed for 2 years (2013 & 2014) in Kalpoosh region in Semnan province.
 
Research findings: The results indicated that planting machinery's effect on uniformity of planting depths, emergency percent and grain yield was significant (P<0.05).  Maximum and minimum yield were obtained from Sandan Sanat 14 (2663 kg ha^-1) and seed broadcasting method (2307 kg ha^-1), respectively. The number of spikes per meter, Thousand kernel weight and grain yield were significant (P<0.05). Maximum (503) and minimum (406) number of spikes per meter were related to 240 and 160 kg ha^-1 seed rates, respectively. Maximum thousand kernel weight (32.5 g) was obtained from 160 kg ha^-1 seed rates. Maximum (2696 kg ha^-1) and minimum (2332 kg ha^-1) grain yield were related to 200 and 160 kg ha^-1 seed rates, respectively. Regarding the results of this research, Sandan Sanat (SN14) seed planter and 200 kgha^-1 seed rate was identified as the best combination in dryland conditions of Kalpoosh region.

کلیدواژه‌ها [English]

• Conventional planting
• planting depth
• Seed density
• Seed planter