بررسی اثر خاک‌ورزی حفاظتی بر بهره‌وری سوخت مصرفی و عملکرد گندم دیم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات کشاورزی استان سمنان (شاهرود)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شاهرود، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر روش‌ خاک‌ورزی حفاظتی بر استفاده بهینه از سوخت و بارندگی، آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تیمار کشت مستقیم (NT) ، کم‌خاک‌ورزی (RT)، کشت رایج با و بدون جمع‌آوری کلش (CT1 , CT2) در 5 تکرار در تناوب گندم- آفتابگردان و به مدت 4 سال در منطقه کالپوش شاهرود انجام شد. نتایج نشان داد، بین تیمارهای مختلف آزمایش از نظر حفظ بقایا احتلاف معنی‌دار در سطح 1% وجود داشت. کاشت مستقیم و روش رایج بیشترین و کمترین مقدار حفظ بقایا را دارا بودند. در سال اول آزمایش بین تیمارهای آزمایش اختلاف رطوبت موجود در خاک در اعماق مختلف معنی‌دار نبود. تیمارهای کشت رایج و مستقیم به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد گندم را داشتند (%5>P) . در سال چهارم، محتوای رطوبت خاک در عمق 20-5 سانتیمتری اختلاف معنی‌دار آماری داشت. بیشترین وکمترین مقدار ذخیره رطوبت به ترتیب مربوط به تیمارهای کاشت مستقیم و روش رایج بود. در سال چهارم هرچند از نظر عملکرد بین تیمارها احتلاف معنی‌دار وجود نداشت، ولی بیشترین وکمترین عملکرد گندم به ترتیب مربوط به تیمار کم‌خاک‌ورزی روش رایج بود. از نظر مصرف سوخت و زمان انجام عملیات، بیشترین و کمترین مقدار مربوط به روش رایج و کاشت مستقیم بود. بیشترین وکمترین مقدار بهره‌وری سوخت مربوط به تیمار کاشت مستقیم و روش رایج بود. با توجه به روند عملکرد محصول و بهره‌وری مصرف سوخت و به منظور حفظ رطوبت خاک و استفاده بهینه از سوخت در شرایط دیم، استفاده از روش‌های خاک‌ورزی حفاظتی (کم‌خاک‌ورزی و کاشت مستقیم) به جای شخم با گاوآهن برگرداندار توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study the effect of conservation tillage on fuel consumption productivity and rain-fed wheat yield

نویسنده [English]

  • Z. Shamabadi
Agricultural Engineering Research Department, Agricultural Research Center of Semnan, Shahrood, Iran
چکیده [English]

In order to study the effect of conservation tillage on optimum usage of fuel and precipitation, this research was conducted in wheat-sunflower rotation in shahrood for 4 years. The experimental design was RCBD with 5 replications and 4 treatments (direct seeding (NT), reduced tillage (RT), conventional sowing with and without residue gathering (CT1 and CT2)). Results showed, Soil inversion difference was significant among the treatments (p<0.01). Maximum and minimum of Soil inversion related to CT and NT, respectively. In first year, Soil moisture content difference in various depths wasn’t significant among the treatments. Wheat yield difference was significant among the treatments (p<0.05). Maximum and minimum of wheat yield related to CT and NT, respectively. In 4th year, Soil moisture content difference in 5-20 cm was significant among the treatments (p<0.05). Maximum and minimum of Soil moisture related to NT and CT, respectively. Although wheat yield difference wasn’t significant among the treatments, but Maximum and minimum of yield difference related to RT and CT, respectively. Maximum and minimum of fuel consumption and operation time, related to CT and NT, respectively. Maximum and minimum of fuel consumption productivity, related to NT and CT, respectively. Regard to crop yield and fuel consumption productivity, In order to Soil moisture maintain and optimum usage of fuel in rain-fed conditions, it may be recommended that moldboard plough can be replaced by conservation tillage methods (reduced tillage & direct seeding).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fuel productivity
  • soil moisture content
  • Tillage
  • Wheat Yield