گیاهان زراعی دیم
احمد حیدری؛ سید محسن سیدان؛ محمد خاوری دهقان
دوره 13، شماره 1 ، شهریور 1403، ، صفحه 113-132
چکیده
مقدمه: نخود از حبوبات مهم مناطق دیم میباشد که میتوان در تناوب گندم دیم قرار داد. با توجه به کمبود رطوبت در مناطق دیم و نیز کاهش حاصلخیزی خاک به دلیل استفاده مداوم از روش رایج خاکورزی و عدم حفظ پوشش گیاهی، استفاده از سامانههای خاکورزی حفاظتی در این مناطق با توجه به مزایای آن در حفظ رطوبت خاک، کاهش فرسایش خاک و افزایش حاصلخیزی ...
بیشتر
مقدمه: نخود از حبوبات مهم مناطق دیم میباشد که میتوان در تناوب گندم دیم قرار داد. با توجه به کمبود رطوبت در مناطق دیم و نیز کاهش حاصلخیزی خاک به دلیل استفاده مداوم از روش رایج خاکورزی و عدم حفظ پوشش گیاهی، استفاده از سامانههای خاکورزی حفاظتی در این مناطق با توجه به مزایای آن در حفظ رطوبت خاک، کاهش فرسایش خاک و افزایش حاصلخیزی خاک رو به گسترش میباشد. همچنین کشت نخود بدلیل اثرات آن در کشاورزی پایدار و کاهش مصرف کودهای ازته در سیستم تناوبی در حال توسعه است. بهعلاوه حبوبات را میتوان برای بازیابی مناطقی که در آن خواص فیزیکی و شیمیایی خاک در طول زمان پسروی داشته است، توصیه نمود.روش شناسی: شش روش خاکورزی و کاشت نخود در بقایای گندم شامل: T1- کمخاکورزی با خاکورز مرکب حفاظتی (چیزلپکر) + کاشت نخود با عمیقکار، T2- خاکورز مرکب مجهز به تیغههای زیرشکن، قلمی و غلتک+ کاشت نخود با عمیقکار، T3- کشت نخود با خطیکار کشت مستقیم، T4- خاکورز مرکب مجهز به تیغههای زیرشکن، قلمی و غلتک + استفاده از دستگاه تسطیحکن غلتکدار + کاشت نخود با عمیقکار، T5- استفاده از تسطیحکن غلتکدار + کشت نخود با خطیکار کشت مستقیم و T6- روش مرسوم منطقه (دستپاشی و پوشاندن بذر با گاوآهن شش خیش) به عنوان شاهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصافی به مدت سه سال اجرا شد.یافته‌های پژوهش: نتایج تجزیه مرکب سه ساله نشان داد که اثر روشهای مختلف خاکورزی و کاشت بر عملکرد و اجزای عملکردی نخود معنیدار بود. کشت نخود با خطیکار کشت مستقیم با میانیگن عملکرد 6/608 کیلوگرم در هکتار و تیمار مرسوم منطقه با میانگین عملکرد 3/369 کیلوگرم در هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد نخود را به خود اختصاص دادند. اثر روشهای مختلف خاکورزی بر وزن علفهای هرز معنیدار بود. تیمارهای T2، T3 و T5 کمترین مقدار علفهای هرز و تیمارهای T1 و T6 بیشترین مقدار علفهای هرز را به خود اختصاص دادند. از نظر اقتصادی، بیشترین ارزش ناخالص (267784000 ریال در هکتار) و ارزش خالص (261784000 ریال در هکتار) مربوط به کشت نخود با خطیکار کشت مستقیم بود که بیشترین ارزش را در بین تیمارهای مورد بررسی نشان داد. بر اساس نتایج بدست آمده میتوان روش کشت مستقیم نخود در بقایای گندم را برای شرایط مشابه با آزمایش حاضر توصیه کرد.
گیاهان زراعی دیم
زین العابدین امیدمهر؛ فرامرز فائزنیا
دوره 7، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 143-158
چکیده
به منظور مطالعه اثر روشهای مختلف خاکورزی بر برخی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک، حفظ رطوبت و عملکرد محصول آفتابگردان، این آزمایش در اراضی دیم منطقه کالپوش شهرستان میامی، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار در تناوب با گندم طی سه سال اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل: 1-خاکورزی با گاوآهن برگردان‌دار+ هرس بشقابی (روش مرسوم)، 2-کمخاکورزی ...
بیشتر
به منظور مطالعه اثر روشهای مختلف خاکورزی بر برخی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک، حفظ رطوبت و عملکرد محصول آفتابگردان، این آزمایش در اراضی دیم منطقه کالپوش شهرستان میامی، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار در تناوب با گندم طی سه سال اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل: 1-خاکورزی با گاوآهن برگردان‌دار+ هرس بشقابی (روش مرسوم)، 2-کمخاکورزی با هرس بشقابی، 3-کمخاکورزی با گاوآهن قلمی+ هرس بشقابی، 4- کمخاکورزی با چیزلپکر و 5- کاشت مستقیم یا بیخاکورزی بودند. نتایج نشان داد که در عمق 15-0 سانتی‌متری، ذخیره رطوبت خاک در خاکورزی حفاظتی نسبت به روش مرسوم بیشتر بود (P<0.05). عملکرد آفتابگردان در سالهای اول و سوم آزمایش در روش مرسوم نسبت به بیخاکورزی بیشتر بود، در سال آخر آزمایش (1395) عملکرد دانه آفتابگردان در روش بیخاکورزی بیشتر بود. تجزیه واریانس مرکب 3 ساله عملکرد دانه آفتابگردان نشان دادکه تیمارهای خاکورزی مرسوم و کاشت مستقیم در یک گروه آماری قرار گرفتند. در سال کمبارش (1395) عملکرد آفتابگردان در روش مرسوم روند کاهشی داشت، اما درکاشت مستقیم عملکرد اندکی افزایش داشت. همچنین حفظ رطوبت خاک و استفاده بهینه از بارش در کاشت مستقیم بیشتر از روش مرسوم بود. نتایج این تحقیق در منطقه کالپوش نشان داد که با گذشت زمان و از سال سوم، میزان عملکرد دانه آفتابگردان در روش بیخاکورزی در مقایسه با روش مرسوم افزایش یافت و ممکن است جایگزین مناسبی برای خاکورزی مرسوم باشند.
