نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زین العابدین امیدمهر ¹
• فرامرز فائزنیا ²

¹ بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سمنان (شاهرود)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شاهرود، ایران.

² بخش خاک و آب، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سمنان (شاهرود)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شاهرود، ایران

چکیده

به منظور مطالعه اثر روش‌های مختلف خاک‌ورزی بر برخی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک، حفظ رطوبت و عملکرد محصول آفتابگردان، این آزمایش در اراضی دیم منطقه کالپوش شهرستان میامی، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در تناوب با گندم طی سه سال اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل: 1-خاک‌ورزی با گاوآهن برگردان‌دار+ هرس بشقابی (روش مرسوم)، 2-کم‌خاک‌ورزی با هرس بشقابی، 3-کم‌خاک‌ورزی با گاوآهن قلمی+ هرس بشقابی‌، 4- کم‏خاک‏ورزی با چیزل‌پکر و 5- کاشت مستقیم یا بی‌خاک‌ورزی بودند. نتایج نشان داد که در عمق 15-0 سانتی‌متری، ذخیره  رطوبت خاک در خاک‌ورزی حفاظتی نسبت به روش مرسوم بیشتر بود (P<0.05). عملکرد آفتابگردان در سال­های اول و سوم آزمایش در روش مرسوم نسبت به بی­خاک­ورزی بیشتر بود، در سال آخر آزمایش (1395) عملکرد دانه آفتابگردان در روش بی‌خاک‌ورزی بیشتر بود. تجزیه واریانس مرکب 3 ساله عملکرد دانه آفتابگردان نشان دادکه تیمارهای خاک­ورزی مرسوم و کاشت مستقیم در یک گروه آماری قرار گرفتند. در سال‌ کم­بارش (1395) عملکرد آفتابگردان در روش مرسوم روند کاهشی داشت، اما درکاشت مستقیم عملکرد اندکی افزایش داشت. همچنین حفظ رطوبت خاک و استفاده بهینه از بارش در کاشت مستقیم بیشتر از روش مرسوم بود. نتایج این تحقیق در منطقه کالپوش نشان داد که با گذشت زمان و از سال سوم، میزان عملکرد دانه آفتابگردان در روش بی‌خاک‌ورزی در مقایسه با روش مرسوم افزایش یافت و ممکن است جایگزین مناسبی برای خاک‌ورزی مرسوم ‌باشند.

کلیدواژه‌ها

• آفتابگردان
• خاک‌ورزی
• کاشت مستقیم
• کم‌خاک‌ورزی

موضوعات

• مکانیزاسیون

عنوان مقاله [English]

Effects of different tillage techniques on some soil properties and sunflower yield in dryland conditions of Shahrood (Miami)

نویسندگان [English]

• Z. Omidmehr ¹
• F. Faezniya ²

¹ Agricultural Engineering Research Department, Semnan (Shahrood) Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Shahrood, Iran

² Soil and water department, Semnan (Shahrood) Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Shahrood, Iran

چکیده [English]

In order to study the effects of various tillage methods on some soil physic-chemical properties, soil moisture maintain and sunflower performance, in Kalpoush dryland region of Miami, this project conducted as Randomize Complete Block Design (RCBD)­ with four replications in wheat rotation. Treatments were included, 1- moldboard plowing + disk harrow (CT), 2- reduced tillage with disk harrow (RT1), 3- reduced tillage with chisel plowing (RT2), 4- reduced tillage with chisel packer (RT3) and 5- direct seeding or no-tillage (NT). The results showed that at depths of 0-15 cm, soil moisture storage in conservation tillage was higher than the conventional tillage (P<0.05). In the first and third years of the experiment, in the conventional method, compared with the no-tillage, the yield of sunflower was higher. In the final year (2016), the result was reverse. Combined analysis of 3-years on sunflower yield showed that conventional tillage and direct seeding were in the same class. In low precipitation year (2016), sunflower grain yield decreased in the conventional method but it increased a little in direct seeding method. In addition, soil moisture saving and precipitation use efficiency in direct cultivation was more than conventional method. Results of research showed that, after several years, grain yield of the sunflower has increased in conservation method and this may be an appropriate alternative to the conventional tillage method.

کلیدواژه‌ها [English]

• Sunflower
• Tillage
• direct seeding
• Reduced tillage