خاکشناسی
عزیز مجیدی؛ غلامرضا خلیل زاده
دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 65-81
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا آربسکولار و هیومیک-فولویک اسید بر برخی از ویژگی‌های کمی و کیفی گندم دیم، تحقیقی در ایستگاه تحقیقات دیم خرم‌آباد مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی در سال‌های زراعی 97-1396 و 98-1397 اجرا گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار بود. عامل اول ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا آربسکولار و هیومیک-فولویک اسید بر برخی از ویژگی‌های کمی و کیفی گندم دیم، تحقیقی در ایستگاه تحقیقات دیم خرم‌آباد مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی در سال‌های زراعی 97-1396 و 98-1397 اجرا گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار بود. عامل اول شامل مایه تلقیح جامد قارچ‌های میکوریزا آربسکولار در سه سطح (1) شاهد (عدم تلقیح) (2) بذر مال با گونهGlomus intraradices (GI) به میزان دو درصد (3) بذر مال با ترکیب متشکل از سه گونه G.mosseae (GM) ، G.intraradices وG.etunicatum به میزان دو درصد، عامل دوم شامل هیومیک-فولویک اسید در دو سطح (1) شاهد (عدم بذر مال) و (2) بذر مال با غلظت پنج درصد هیومیک-فولویک اسید بودند. نتایج نشان داد که درصد کلونیزاسیون ریشه به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر تیمارهای قارچ میکوریزا قرارگرفته و از 98/9 درصد در تیمار شاهد به ترتیب به 57/30 و 71/40 درصد در تیمارهای GI و GM افزایش یافت. با مصرف مایه تلقیح GM و GI، عملکرد دانه گندم به ترتیب 269 و 187 کیلوگرم در هکتار افزایش نشان داد (P≤0.05). کاربرد مایه تلقیح میکوریزا باعث افزایش محتوی پروتئین دانه و غلظت عناصر فسفر، روی و مس در دانه شد. کارایی تیمار GM در تمامی صفات مذکور بیشتر از تیمار GI بود (P≤0.05). بذر مال هیومیک-فولویک اسید، باعث افزایش عملکرد دانه به میزان 110 کیلوگرم در هکتار، درصد کلونیزاسیون ریشه به میزان 09/3 درصد و غلظت فسفر دانه به میزان 64/2 درصد شد (P≤0.05). بنابراین، بذر مال کردن گندم با مایه تلقیح مرکب از سه گونه قارچ میکوریزا آربسکولار و هیومیک-فولویک اسید در شرایط انجام این آزمایش، سبب افزایش عملکرد و محتوی پروتئین دانه و غنی‌سازی آن با عناصر روی و فسفر می‌گردد.
گیاهان زراعی دیم
غلامرضا خلیل زاده؛ ابراهیم عزیزاف؛ جواد مظفری
دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 35-53
چکیده
به منظور ارزیابی توده‌های بومی گندم نان در جذب و بهره وری نیتروژن، این آزمایش در سال زراعی 89-1388 با استفاده از 42 توده بومی گندم نان با مصرف تقسیط 200 کیلوگرم در هکتار کود اوره و شاهد (بدون مصرف کود) بصورت اسپلیت پلات برپایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که تنوع ژنتیکی بالایی در بین توده‌های بومی مورد ارزیابی ...
بیشتر
به منظور ارزیابی توده‌های بومی گندم نان در جذب و بهره وری نیتروژن، این آزمایش در سال زراعی 89-1388 با استفاده از 42 توده بومی گندم نان با مصرف تقسیط 200 کیلوگرم در هکتار کود اوره و شاهد (بدون مصرف کود) بصورت اسپلیت پلات برپایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که تنوع ژنتیکی بالایی در بین توده‌های بومی مورد ارزیابی برای کارایی جذب و مصرف نیتروژن وجود داشت. تجزیه واریانس اختلاف آماری بسیار معنی‌داری برای ژنوتیپ‌ها در صفات عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در متر مربع، شاخص برداشت، غلظت نیتروژن دانه و کاه و کلش، عملکرد نیتروژن دانه شاخص برداشت نیتروژن، کارایی جذب و مصرف نیتروژن نشان داد. اثر متقابل ژنوتیپ × نیتروژن در تمام صفات به استثنای صفت شاخص برداشت معنیدار بود. استفاده از کود باعث افزایش عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در متر مربع، غلظت نیتروژن دانه و کاه و کلش، کارایی جذب نیتروژن و کاهش شاخص برداشت و وزن هزار دانه گردید. توده‌های بومی 19G، 26G، 29G، 37G و 41G عملکرد دانه بالاتری داشتند. در مقابل، توده‌های 11G، 12G و 14G در نیتروژن کمتر عملکرد بالایی نشان دادند. بیشترین غلظت نیتروژن دانه در توده‌های 19G، 21G، 29G و بالاترین غلظت نیتروژن در کاه و کلش در توده‌های 12G، 15G، 28G به اثبات رسید. بالاترین کارایی مصرف نیتروژن در سطح شاهد و مربوط به توده‌های بومی 19G، 26G، 37G و 41G بود. در بین اجزاء کارایی مصرف نیتروژن (کارایی جذب نیتروژن، شاخص برداشت و کارایی استفاده از نیتروژن)، کارایی جذب نیتروژن با 85% در هر دو سطح نیتروژن بیشترین سهم را از واریانس کل نسیت به شاخص برداشت و کارایی استفاده از نیتروژن (15-2%) به خود اختصاص داد. بهترین توده‌های بومی برای کارایی جذب نیتروژن مربوط به 9G، 11G، 27G، 37G بود. از نظر پتانسیل عملکرد دانه توده‌های بومی 19G، 26G، 27G، 37G و 41G در مقایسه با دیگر توده‌ها بیشترین میزان را داشتند.
