نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• هادی خرسندی ¹
• رویا فردوسی ¹
• عبدالوهاب عبدالهی ²

¹ موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی‏، مراغه، ایران

² موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، معاونت سرارود، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی‏، کرمانشاه، ایران

چکیده

به منظور بررسی فنی و اقتصادی اثرات عملیات خاک‌ورزی و کود نیتروژن در عملکرد گندم در شرایط تناوب با نخود، آزمایشی در قالب اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور شامل خاک‌ورزی (کم‌خاک‌ورزی و بدون خاک‌ورزی) و مقادیر مختلف کاربرد کود نیتروژن (عدم کاربرد و کاربرد 30، 45 و 60 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص) در 3 تکرار به مدت 4 سال در شرایط دیم سردسیری مراغه اجرا گردید. نتایج نشان داد تیمار خاک‌ورزی اثر معنی‌دار بر افزایش عملکرد دانه نداشت. اثر تیمار خاک‌ورزی بر رطوبت خاک معنی‌دار بود و در تیمار  بی‌خاک‌ورزی ‌رطوبت خاک نسبت به تیمار کم‌خاکورزی بیشتر بود. نتایج ارزیابی اقتصادی نشان داد تیمار بدون خاک‌ورزی با مصرف 60 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن خالص  با نسبت تفاضل ارزش حال منافع به تفاضل ارزش حال مخارج معادل 6/43، به عنوان برترین تیمار از لحاظ مالی شناخته شد. این نسبت در تیمار بدون خاک‌ورزی و مصرف 45 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار  معادل 2/41 بود و در رتبه دوم قرار گرفت. در مجموع جهت افزایش پایداری و بهره‌وری تولید محصولات سالم‌ و با کیفیت بالا، تیمار بدون خاک‌ورزی با مصرف 45 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن خالص به عنوان اقتصادی‌ترین تیمار از نظر مالی و محیط زیست برای مناطق سردسیر دیم پیشنهاد می­گردد.

کلیدواژه‌ها

• تناوب نخود
• ارزیابی اقتصادی
• کشاورزی حفاظتی

عنوان مقاله [English]

Technical and economic evaluation of different tillage and nitrogen levels in dryland wheat

نویسندگان [English]

• Hadi Khorsandy ¹
• Roya Ferdosi ¹
• Abdolvahab Abdulahi ²

¹ Dryland Agricultural Research Institute, Agriculture Research, Education and Extension Organization (AREEO), Maragheh, Iran

² Dryland Agricultural Research sub Institute, Agriculture Research, Education and Extension Organization (AREEO), Kermanshah, Iran

چکیده [English]

In order to investigate the effects of different levels of tillage and nitrogen fertilizer on wheat yield in rotation with chickpea and introduce best economic treatment, a split plot experiment based on  randomized complete block design with 3 replicates during 4 years were conducted. tillage methods (minimum tillage and no tillage) were located in main plots and different nitrogen fertilizer application (without nitrogen application, 30, 45 and 60 kg/ha pure nitrogen) was located in sub plots. The results showed that tillage treatment did not have a significant effect on grain yield. The effect of tillage treatment on soil moisture was significant and in without tillage, soil moisture was higher than low tillage. The results of the economic evaluation showed that no tillage treatment with 60 kg/ha of pure nitrogen fertilizer with The ratio of the difference in the present value of the interest to the difference in the present value of the expenses, equivalent 43.6 was recognized as the best financial treatment. In the treatment without tillage and 45 kg/ha of pure nitrogen this ratio was 41.2 and was ranked second. Finally, due to the importance of designing cultivation systems and with respect to environmental principles and ecosystem services and in order to increase the sustainability and productivity of production and production of healthy and high quality products, without tillage treatment and consumption of 45 kg/ha Nitrogen (T0N45) as the most economical treatment in areas Cold rain is recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

• Chickpea rotation
• Economic evaluation
• Conservation agriculture