نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• احمد حیدری

بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران

چکیده

در این پژوهش، اثر سه روش خاک­ورزی و بدون خاک­ورزی در سه تناوب گیاهی بر خواص فیزیکی خاک، تراکم علف­های هرز  و عملکرد گندم در ایستگاه تحقیقاتی تجرک (شهرستان کبودرآهنگ) بصورت کرت­های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال­های 93-1391 بررسی شد. سیستم­های خاک­ورزی شامل (T₁-روش مرسوم (گاوآهن برگرداندار+ سیکلوتیلر مجهز به غلطک)، T₂-خاک‌ورز مرکب ( تیغه‌های قلمی + غلطک)،  T₃-  خاک‌ورز مرکب (تیغه‌های پنجه‌غازی + غلطک) و T₄-بدون خاک­ورزی) در تناوب‌های،R₁- آیش-گندم، R₂- گندم-گندم و R₃- نخود-گندم به ترتیب به عنوان کرت­های فرعی و اصلی مدنظر قرار گرفتند. در این آزمایش، برخی خواص فیزیکی خاک شامل جرم ویژه ظاهری خاک و شاخص مخروطی خاک و نیز تراکم علف­های هرز و عملکرد و اجزای عملکردی گندم تعیین شدند. نتایج نشان داد که تناوب گیاهی و روش­های خا­ک­ورزی بر جرم ویژه ظاهری خاک و شاخص مخروطی خاک اثر معنی­داری نداشت. اثر تناوب گیاهی بر جمعیت علف­های هرز معنی­دار نبود درحالیکه، خاک­ورزی اثر معنی‌داری بر جمعیت علف­های‌ هرز داشت. خاک­ورزی مرسوم (1/227 کیلوگرم در هکتار) و کشت مستقیم (8/626 کیلوگرم در هکتار)، به ترتیب کمترین و بیشترین مقدار علف­هرز را داشتند. در سال خشک (1391-92) عملکرد گندم در بی‌خاک‌ورزی بیشتر از روش خا­ک­ورزی مرسوم بود.

کلیدواژه‌ها

• خاک‌ورزی حفاظتی
• فشردگی خاک
• کشت مستقیم
• گاوآهن قلمی
• مناطق سرد

موضوعات

• به‌زراعی

عنوان مقاله [English]

Effects of tillage systems and crop rotations on soil physical properties, weed population and wheat grain yield under rainfed condition

نویسنده [English]

• A. Heidari

Department of Agricultural Engineering, Research Agricultural and Natural Resource and Education center, Agricultural Research, Education and Extension organization (AREEO), Hamedan, Iran.

چکیده [English]

An experiment was conducted to determine the effects of three tillage systems and no till in three crop rotations on soil physical properties, weed population and wheat yield in Tajarak Research Station (Kaboudarahang Township), Hamedan, as split plot experiment on the basis of RCBD with three replications in growing seasons 2012 to 2014. Tillage methods including (T1) conventional tillage (moldboard plow + cyclotiller equipped with roller), (T2) combination tiller (chisel plow equipped with roller), (T3) combination tiller (sweep plow equipped with roller) and (T4) direct drilling and crop rotations including: (R1) fallow–wheat, (R2) wheat–wheat (R3) chickpea-wheat were arranged in sub and main plots, respectively. Some of soil physical properties including: bulk density and cone index and also weed density, yield and yield components of wheat were determined. The results showed that crop rotations and soil tillage methods had not significantly effect on cone index and bulk density. The effect of crop rotation on weed populations was not significant, but the effect of soil tillage methods on this trait was significant. Conventional tillage (227.1 kg/ha) and direct cropping (626.8 kg/ha) had the lowest and highest weeds quantity, respectively. In dry year (2012-13), wheat grain yield under direct drilling was greater than conventional tillage.

کلیدواژه‌ها [English]

• Conservation tillage
• soil compaction
• direct drilling
• chisel plow
• cold areas