TY - JOUR ID - 118751 TI - اثر خاک‌ورزی و تناوب گیاهی بر خواص فیزیکی خاک، جمعیت علفهای هرز و عملکرد گندم دیم JO - زراعت دیم ایران JA - IDAJ LA - fa SN - 2345-203X AU - حیدری, احمد AD - بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 7 IS - 2 SP - 109 EP - 124 KW - خاک‌ورزی حفاظتی KW - فشردگی خاک KW - کشت مستقیم KW - گاوآهن قلمی KW - مناطق سرد DO - 10.22092/idaj.2019.114808.171 N2 - در این پژوهش، اثر سه روش خاک­ورزی و بدون خاک­ورزی در سه تناوب گیاهی بر خواص فیزیکی خاک، تراکم علف­های هرز  و عملکرد گندم در ایستگاه تحقیقاتی تجرک (شهرستان کبودرآهنگ) بصورت کرت­های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال­های 93-1391 بررسی شد. سیستم­های خاک­ورزی شامل (T1-روش مرسوم (گاوآهن برگرداندار+ سیکلوتیلر مجهز به غلطک)، T2-خاک‌ورز مرکب ( تیغه‌های قلمی + غلطک)،  T3-  خاک‌ورز مرکب (تیغه‌های پنجه‌غازی + غلطک) و T4-بدون خاک­ورزی) در تناوب‌های،R1- آیش-گندم، R2- گندم-گندم و R3- نخود-گندم به ترتیب به عنوان کرت­های فرعی و اصلی مدنظر قرار گرفتند. در این آزمایش، برخی خواص فیزیکی خاک شامل جرم ویژه ظاهری خاک و شاخص مخروطی خاک و نیز تراکم علف­های هرز و عملکرد و اجزای عملکردی گندم تعیین شدند. نتایج نشان داد که تناوب گیاهی و روش­های خا­ک­ورزی بر جرم ویژه ظاهری خاک و شاخص مخروطی خاک اثر معنی­داری نداشت. اثر تناوب گیاهی بر جمعیت علف­های هرز معنی­دار نبود درحالیکه، خاک­ورزی اثر معنی‌داری بر جمعیت علف­های‌ هرز داشت. خاک­ورزی مرسوم (1/227 کیلوگرم در هکتار) و کشت مستقیم (8/626 کیلوگرم در هکتار)، به ترتیب کمترین و بیشترین مقدار علف­هرز را داشتند. در سال خشک (1391-92) عملکرد گندم در بی‌خاک‌ورزی بیشتر از روش خا­ک­ورزی مرسوم بود. UR - https://idaj.areeo.ac.ir/article_118751.html L1 - https://idaj.areeo.ac.ir/article_118751_47566fb8680ebc044ed458a75ef3cb11.pdf ER -