پهنه بندی تاریخ های کاشت و برداشت و طول مراحل رشد گندم دیم بر اساس داده های بارش و دما در استان گلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه کشاورزی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران

2 اداره کل هواشناسی استان گلستان، گرگان، ایران

چکیده

به منظور پهنه ­بندی تاریخ­های کاشت و برداشت و طول مراحل رشد گندم دیم در استان گلستان از داده­های دمای کمینه و بیشینه و بارش روزانه 30 ایستگاه هواشناسی در دوره آماری مشترک 1394-1370 استفاده شد. با توجه به وابستگی کشت دیم به پارامترهای اقلیمی، نقشه ­های پهنه­بندی بر اساس سطح احتمال وقوع 75 درصد تهیه شد. تاریخ کاشت بر اساس وقوع اولین بارش برابر و بیشتر از 25 میلی­متر طی یک دوره 10 روزه متوالی در ماه آذر و طول مراحل رشد بر اساس مفهوم درجه- روز رشد انتخاب گردید. به منظور بررسی صحت نتایج و اعتبارسنجی آن، نقشه­های پهنه­بندی با یافته­های پژوهش­های مختلفی که در مقیاس مزرعه در استان گلستان انجام شده بود، مقایسه شد. نتایج نشان داد که بیشترین فراوانی و میانگین وزنی تاریخ کاشت گندم دیم در مناطق مختلف استان به ترتیب در فاصله 16 تا 25 و 21 آذر و تاریخ برداشت به ترتیب در فاصله 21 تا 31 و 26 خرداد می­باشد. طول دوره کاشت تا سبز شدن بین 34 تا 89 روز با میانگین وزنی 47 روز، طول دوره سبز شدن تا گلدهی بین 106 تا 147 روز با میانگین وزنی 122 روز، طول دوره گلدهی تا رسیدگی بین 31 تا 68 روز با میانگین وزنی آن 37 و طول دوره رشد (کاشت تا رسیدگی) بین 170 تا 244 روز با میانگین وزنی 187 روز به دست آمد. با توجه به وقوع بیشتر و زودتر بارش­های پائیزه و فرا رسیدن دوره سرما در نیمه جنوبی و ارتفاعات استان در مقایسه با مناطق دشتی شمال استان، تاریخ کاشت زودتر و تاریخ برداشت دیرتر در نیمه جنوبی نسبت به نیمه شمالی منطقی به نظر می­رسد. صحت­سنجی نتایج این پژوهش با یافته­های پژوهش­های زراعی در مقیاس مزرعه نشان داد که نقشه­های پهنه­بندی تهیه شده از دقت مناسبی برخوردار می­باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Zoning of planting and harvesting dates and length of growth stages of rainfed wheat based on precipitation and temperature data in Golestan province

نویسندگان [English]

  • K. Kaboosi 1
  • O. Majidi 2
1 Department of Agriculture, Gorgan branch, Islamic Azad University, Gorgan, Iran
2 Golestan Meteorological Administration, Gorgan, Iran
چکیده [English]

In order to zoning of planting and harvesting dates and the length of growth stages of rainfed wheat in Golestan province, daily data of maximum and minimum temperatures and precipitation of 30 meteorological stations were used during the statistical period of 1991-2015. Due to the dependence of rainfed cultivation on the meteorological parameters, zoning maps were produced based on the probability level of 75%. Planting date and length of growth stages were determined based on the occurrence of the first precipitation equal to or more than 25 mm during a 10- day period in December and concept of Growing Degree-Days (GDD), respectively. To verify and check the validity of the results, zoning maps were compared with the various research findings obtained from farm-scale studies in Golestan province. Results showed that the highest frequency (area) and weighted average of rainfed wheat planting date in different regions were between 7th to 16th and 12th of December and for harvesting date were between 11th to 21th and 16th of June, respectively. Time duration of planting to emergence was between 34 to 89 days with a weighted average of 47 days, emergence to flowering was between 106 to 147 days with a weighted average of 122 days, flowering to maturity was between 31 to 68 days with a weighted average of 37 days and planting to maturity (total growing season) was between 170 to 244 days with a weighted average of 187 days. Regarding the occurrence of more and earlier precipitation and early appearance of cold season in the southern half and highlands of province compared to the northern plain areas, earlier planting and later harvesting dates in the southern half seem reasonable. Verification of these results with the findings of farm scale research showed that the prepared zoning maps had a good accuracy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Emergence
  • flowering
  • Growing Degree-Days (GDD)
  • Maturity
  • Probability

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار