نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جلال جلیلیان ¹
• سعید حیدرزاده ²

¹ گروه زراعت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

² دانشجوی دکتری زراعت، گروه زراعت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

این آزمایش در سال زراعی 93-1392 در دانشگاه ارومیه به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دیم (I₁) و یکبار آبیاری تکمیلی (I₂) به عنوان کرت اصلی و الگوهای مختلف کاشت با 10 سطح شامل T₁= کرت بدون کاشت نخود تحت آبیاری معمولی-هر 10 روز یکبار، T₂=کرت بدون کاشت نخود، T₃= کاشت نخود بدون ردیف خالی همراه با وجین دستی علف‌های هرز، T₄=کاشت نخود بدون ردیف خالی و بدون وجین علف‌هرز، T₅=کاشت یک ردیف نخود و یک ردیف خالی، T₆، T₇  و  T₈= کاشت دو ردیف نخود و دو، سه و چهار ردیف خالی، T₉= کاشت سه ردیف نخود و دو ردیف خالی، T₁₀= کاشت چهار ردیف نخود و دو ردیف خالی به عنوان کرت فرعی بودند. نتایج نشان داد کاشت نخود بدون ردیف خالی بدون وجین (T₃) تحت شرایط دیم ماده خشک توق، سلمه‌تره و ترب وحشی را به ترتیب 17/92، 18/92 و 33/90 درصد در مقایسه با شرایط آبیاری تکمیلی کاهش داد. در کرت بدون نخود (T₂)، اعمال آبیاری سبب افزایش 41 درصدی بیوماس کل علف‌های هرز نسبت به شرایط دیم شد. بیشترین مقادیر اجزای عملکرد نخود در شرایط آبیاری تکمیلی مشاهده شد که منجر به افزایش 40 و 37 درصدی عملکرد دانه و بیولوژیک نسبت به شرایط دیم گردید. در مقایسه تیمارهای T₃ و T₄ نتایج نشان داد که وجود علف‌هرز در کنار نخود سبب کاهش 55/35 و 57/29 درصدی در عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک نخود شد. به طور کلی، گیاه کم توقع نخود از طریق پر کردن آشیانه اکولوژیکی، علاوه بر کاهش مصرف نهاده‌ها، می‌توان سبب کنترل علف‌های هرز مزارع فاریاب شد و موجبات پایداری اکوسیستم را فراهم ساخت.

کلیدواژه‌ها

• الگوهای کاشت
• بیوماس علف‌های هرز
• عملکرد دانه
• نخود

موضوعات

• به‌زراعی

عنوان مقاله [English]

Assessment of changes in grain yield, its components and weed suppression capabilities of chickpea (Cicer arietinum L.) in rainfed and supplementary irrigation conditions

نویسندگان [English]

• J. Jalilian ¹
• S. Heydarzadeh ²

¹ Department of agronomy, faculty of agriculture, Urmia university, Urmia, Iran

² Ph.D. student of department of agronomy, Urmia university, Urmia, Iran

چکیده [English]

This field experiment was done as split plot based on randomized complete blocks with three replications at Urmia University in 2013-14. Rainfed (I₁) and supplemental irrigation (I₂) arranged as main plots and different cropping patterns included T₁=plots without chickpea with every 10-day regular-irrigated, T₂=plot without chickpea, T₃=chickpea planting with no empty rows with hand weeding, T₄=chickpea planting with no empty rows and without weeding, T₅=one row of chickpea and an empty row as alternate, T_6, T₇ andT₈=two rows of chickpea and two, three and four empty rows, respectively, T₉=three rows of chickpea and two empty row, T₁₀=four rows of chickpea and two empty row as subplots. The results showed that chickpea with no empty rows (T₄) and without weeding under rainfed conditions decreased 92.17, 92.18 and 90.33 percent dry matter of common cocklebur, common lambs quarters and wild radish, respectively, compared to the supplementary irrigation. In the plot without chickpea, supplemental irrigation increased 41 percent the total biomass of weed compared to the rainfed condition. Also, results demonstrated that the highest yield components of chickpea were observed under irrigation that led to increase 40 and 37 percent grain and biological yield as compared to rainfed conditions. In comparison of T₃ and T₄ treatments, results showed that the weeds competition with chickpea cause to decreasing 35.5 and 29.57% of chickpea grain and biological yield. Overall, with planting of chickpea by filling the ecological nest, in addition to the reduction of inputs, we can cause the weed control in irrigated farms and provided the agro-ecosystem sustainability.

کلیدواژه‌ها [English]

• Chickpea
• Grain yield
• Planting patterns
• Weed Biomass