نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• احسان فتحی
• ایرج طهماسبی
• نسرین تیموری

گروه زراعت، دانشگاه کردستان، سنندج ، ایران

چکیده

این مطالعه به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و تداخل علف‌های هرز روی برخی صفات کیفی و کمی دانه رقم‌های نخود اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه کردستان در 15 کیلومتری شهر دهگلان در سال زراعی 92-1391 انجام شد. تاریخ کاشت )پاییزه، انتظاری و بهاره( و ارقام نخود (ILC482، آزاد، آرمان، پیروز و کاکا) به صورت فاکتوریل به کرت‌های اصلی و تداخل (وجین و عدم وجین) علف‌های هرز به کرت‌های فرعی اختصاص داده شدند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر تاریخ کاشت در تمام صفات مورد بررسی معنی دار بود. رقابت علف‌های هرز باعث کاهش شدید تعداد دانه شد. به طوری که در کشت پاییزه در شرایط تداخل نسبت به عدم تداخل تعداد دانه کاهش 58/77 درصدی نشان داد. این کاهش در کشت انتظاری و بهاره به ترتیب 65/76 و35/99 درصد بود. تداخل علف هرز باعث افزایش وزن صد دانه نسبت به شرایط عدم تداخل شد. بیش‌ترین مقدار عملکرد دانه در کشت انتظاری مشاهده شد. رقم 482ILC با مقدار 4/132 گرم در مترمربع دارای بیشترین عملکرد دانه بود. ازنظرعملکرد دانه کاکا مناسب ترین رقم در شرایط تداخل علف هرز بود. بین ارقام آزمایشی از لحاظ کلیه صفات کیفی دانه به جز خاکستر، فیبر خام و غلظت روی اختلاف معنی‌دار مشاهده شد. میزان ترکیبات فنلی با طولانی تر شدن دوره رشد افزایش یافت. دربین ارقام مورد آزمایش رقم کاکا دارای بیشترین مقدار تانن بود.

کلیدواژه‌ها

• پروتئین
• ترکیبات فنلی
• دیم‌کاری
• عملکرد دانه
• کشت انتظاری

موضوعات

• به‌زراعی

عنوان مقاله [English]

Effect of sowing date and weed interference on chickpea seed quantitative and traits in genotypes under dryland conditions

نویسندگان [English]

• E. Fathi
• Iraj Tahmasebi
• N. Teimoori

Department of Agronoy, Kordestan University, Sanandaj, Iran

چکیده [English]

This study was aimed to investigate the effects of sowing dates and weed interference on some qualitative and quantitative seed characteristics of chickpea cultivars. The experiment carried out as factorial split plot in randomized complete block design (RCBD) with three replications at research station of Kurdistan University in 2012-13. Sowing dates (autumn, Entezari and spring) and chickpea cultivars (Arman, Azad, Pirouz, ILC482 and Kaka) assigned to main plots as factorial and weed interferences (weeding and non-weeding) as subplots. Results showed that planting dates had significant effects on all studied traits. Weed competition resulted in severe reduction of seed number. In autumn sowing, weed interference reduced seed number by 78%. The reduction of seed numberswere77 and 99% in Entezari and spring sowing dates, respectively. Weed interference increased 100 seed weight as compared to weed free treatment. The highest seed yield observed in Entezari. ILC482 cultivar produced the highest seed yield (132.4 g/m-2). Under weed interference conditions,Kaka was the best grain yield. There was a significant difference between the cultivars for all seed quality traits, but ash, crude fiber and zinc content. The amount of phenolic compounds increased as growth period prolonged. The autumn and Entezari sowing dates were affected not only by cold stress but also encountered with more intense weed interference. Kaka had the highest amount of tannin.

کلیدواژه‌ها [English]

• Dryland farming
• Grain yield
• Phenolic compounds
• protein
• Waiting sowing