نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمدرضا عباسی
• اردلان مهرانی

مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد ، ایران

چکیده

اسپرس یکی از گیاهان علوفه‌ایی است که علاوه بر کشت آبی قابلیت استفاده در دیم را دارد. این تحقیق به منظور شناسایی تنوع ژنتیکی موجود در صفات زراعی- مورفوفنولوژیکی جنس اسپرس و استفاده از این تنوع برای پیش‌به‌نژادی این محصول، انجام شد. در این تحقیق 159 توده اسپرس از 20 گونه که بطور طبیعی در کشور پراکنش دارند در مزرعه کشت شدند. نوزده صفت زراعی-مورفوفنولوژیکی توده‌ها طی دوسال در مزرعه یادداشت گردید. تنوع بالایی در صفات ارزیابی شده در توده‌های موجود در هر گونه دیده شد. تجزیه  خوشه‌‌‌‌ای گونه‌ها را در چهار خوشه قرار داد که گونه‌هایی که دارای صفات زراعی مطلوبی بودند با یکدیگر در یک خوشه در کنار هم ظاهر شدند. در تجزیه به عاملها، صفات زراعی موثر در پتانسیل تولید کمی ‌‌و کیفی علوفه بیشترین تاثیر را در عامل اول داشتند درصورتیکه عامل دوم بیشتر توسط صفات زایشی گیاه تحت تاثیر قرار می‌‌گرفت. پراکنش گونه‌ها در بای پلات حاصل از دو عامل اول نتیجه تجزیه خوشه‌‌‌‌ای را تایید نمود. بر اساس تجزیه‌ها،  گونه‌های    O. pulchella Schrenk.،   O. hohenackeriana  C.A.Mey،  O. subnitens Bornm.،  O. chorassanica Bunge  و       O. schahuensis Bornm برای به کار گیری در سیستم‌های زراعی جهت تولید علوفه پیشنهاد شدند.

کلیدواژه‌ها

• اسپرس
• تجزیه خوشه‌‌‌‌ای و تجزیه به عامل‌ها
• صفات زراعی

موضوعات

• به‌نژادی

عنوان مقاله [English]

Genetic diversity of agro-morphological traits in wild Onobrychis spp germplasms for use in pre-breeding researches

نویسندگان [English]

• M.R. Abbasi
• A. Mehrani

Agriculture and Natural Resources Research Center of Khorasan-e Razavi, AREEO, Mashhad, Iran

چکیده [English]

Sainfoin is a forage legume that can be cultivated in irrigated and rainfed areas. This study was conducted to study genetic diversity in agro-morpho phonological traits of Onobrychis germplasms for exploiting in sainfoin breeding programs. A total of 159 accessions belong to 20 species, naturally distributed in the country, were planted in field. Nineteen agro-morpho phonological traits were characterized in these materials over 2 years. There was high degree of diversity in the studied traits. Species were divided into 4 clusters based on cluster analysis. In this analysis, those species with similar agronomic traits revealed in the same cluster. In factor analysis, the first factor was affected by forage quantitative and qualitative traits, whereas generative characters had the most effect on the second factor. Produced bi-plot in factor analysis confirmed cluster analysis results.  Based on theses analysis, wild species of O. pulchell Schrenk., O. hohenackeriana C.A.Mey, O. subnitens Bornm.,  O. chorassanica Bungeand O. schahuensis Bornm wereproposed as suitable species for forage production. 

کلیدواژه‌ها [English]

• Sainfoin (Onobrychis)
• factor and cluster analysis
• agronomic traits