همکاری با انجمن علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زراعت، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

آزمایش مزرعه­ای با هدف بررسی تغییرات توزیع عمودی سطح برگ و ماده خشک ارقام مختلف گندم در تراکم‌های مختلف خردل وحشی در دو سال زراعی (91-1389) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی استان گلستان انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. عوامل آزمایش شامل چهار رقم گندم (آرتا ، تجن، مغان و مروارید) و پنج تراکم خردل وحشی (0، 4، 8، 16 و32 بوته در مترمربع) بود. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر سال بر ضریب استهلاک نوری، کارآیی مصرف نور و توزیع عمودی سطح برگ و ماده خشک معنی­دار نبود، اما اثر برهمکنش رقم و تراکم خردل وحشی معنی­دار بود. در این پژوهش مشخص شد که میزان تجمع ماده خشک و نیز میزان سطح برگ در تمامی لایه­های مورد بررسی در رقم مروارید بیشتر از ارقام دیگر در شرایط رقابت و در شرایط خالص بود. همچنین در شرایط رقابت ارقام گندم سطح برگ و ماده خشک بیشتری را به لایه­های بالایی کانوپی اختصاص دادند که این امر در رقم مروارید و مغان مشهودتر بود. میانگین ضریب استهلاک نوری در دو سال اجرای آزمایش در حداکثر تراکم خردل وحشی در ارقام مروارید، مغان، آرتا و تجن به ترتیب 23/0، 51/0، 63/0 و 65/0 بود که بیشترین آن به رقم تجن و کمترین آن به رقم مروارید اختصاص یافت. در مجموع رقم مروارید به­دلیل داشتن توزیع عمودی سطح برگ مناسب­تر، ضریب استهلاک نوری کمتر و کارآیی مصرف نور بالاتر عملکرد دانه بیشتری از سه رقم آرتا، تجن و مغان داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluate of changes in the vertical distribution of leaf area of dryland wheat cultivars in competition with wild mustard in Gorgan

نویسندگان [English]

  • H. Rezvani
  • J. Asghari
  • S.M.R. Ehteshami
  • B. Kamkar

Department of Agronomy, Gilan University, Rasht, Iran

چکیده [English]

In order to evaluate changes in the vertical distribution of leaf area and dry matter of wheat different cultivars in different densities of wild mustard, a field experiment was conducted in Agricultural Research Station Gorgan depended on Agriculture Research Center of Golestan Province during 2010-2012. The experiment design consisted of four randomized complete blocks in a factorial arrangement. The design consisted of two factors, four wheat cultivars (Arta, Tajan, Mogan and Morvarid) and 5 levels of wild mustard densities (0, 4, 8, 16 and 32 plants.m-2). The results of combined analysis showed year effect wasn’t significant on light extinction coefficient, light use efficiency, vertical distribution of leaf area and dry matter, but cultivar×wild mustard density interaction effect was significant. In this research distinguished dry matter accumulation and too leaf area amount in all of evaluated layers in Morvarid cultivar was higher than other cultivars in competition and pure conditions. Also, wheat cultivars in competition conditions assigned higher of leaf area and dry matter to the upper layers of canopy that this event was more evident in Morvarid and Moghan . In this research, the means of light extinction coefficient in the maximum of wild mustard density in Morvarid, Moghan, Arta and Tajan was 0.23, 0.51, 0.63 and 0.65, respectively. The highest and lowest of light extinction coefficient observed in Tajan and Morvarid, respectively. Totally, the results of this experiment in two years showed Morvarid had the highest of seed yield for the reason that the most of vertical distribution of leaf area and light use efficiency and too, the lowest of light extinction coefficient in compared to other cultivars, and was the more of succeed in competition with wild mustard.