نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان (شاهرود)
چکیده
به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و مقادیر تکآبیاری بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد دو رقم جو دیم، تحقیقی به صورت کرت های دوبار خردشده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار ر سه تکرار و در دو سال زراعی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه به اجراء درآمد. سه تاریخ کاشت (زود، معمول، دیر)، پنج مدیریت تخصیص آبیاری محدود (دیم، تکآبیاری به میزان 50 میلی‌متر در زمان کاشت، تکآبیاری به میزان 100 میلی‌متر در زمان کاشت، یک مرتبه آبیاری بهاره با تأمین 50% نیاز و یک مرتبه آبیاری بهاره با تأمین 100% نیاز) و دو رقم جو (آبیدر و Dayton) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد اثر تاریخ کاشت و تکآبیاری بر عملکرد دانه و شاخص بهره‌وری آب کاربردی معنی‌دار است. عملکرد جو Dayton بیشتر از آبیدر بود که ناشی از تعداد سنبله در متر مربع و تعداد دانه در سنبله بیشتر است. آبیاری زمان کاشت به میزان 100 میلی‌متر و در تاریخ کاشت‌های زود و نرمال، از طریق افزایش وزن هزار دانه، تعداد سنبله در متر مربع و افزایش سهم سنبله‌های بارور، عملکرد را بهبود بخشید، به نحوی که میانگین اثربخشی این تیمار در دو سال نشان می‌دهد که کاربرد آن، عملکرد جو را به محدوده 3500 تا 4100 کیلوگرم در هکتار افزایش داد. در خصوص تیمارهای آبیاری بهاره نیز آنچه که اهمیت فراوان دارد، افزایش وزن دانه و سهم سنبله‌های بارور به کل سنبله‌ها است که افزایش عملکرد نسبت به شرایط دیم را توجیه و کفایت جبران 50 درصد تخلیه رطوبتی خاک در بهار (44 میلی‌متر) یعنی I50% را بیان می‌کند.
عنوان مقاله [English]
Effects of Sowing Date and Single Irrigation on Yield and Yield Components of Rainfed Barley Cultivars
نویسنده [English]
- Ali Reza Tavakoli
Agricultural and natural resources Research Center of Semnan Province (Shahrood)
چکیده [English]
To study the effect of sowing date and a single irrigation (SI) on yield and yield components of barley, a field experiment was conducted in Dryland Agricultural Research Institute (Maragheh, Iran) in 2004-06 cropping seasons, using a split plot based on a randomized complete block design with 3 replications. Main plots were assigned to 3 levels of sowing date (early, normal and late). Sub-plots were assigned to five levels of single irrigation (Rainfed, 50mm SI at planting time, 100mm SI at planting time, SI at 50% depletion of available water and SI at 100% of depletion of available water) for two levels of sub-sub plots of barley cultivars (Abidar and Dayton (URB79-7)). The results showed the effect of planting date, single irrigation and barley cultivars on grain yield and water productivity index were significant on yield and yield components. Dayton cultivar had more yield than Abidar because of having more grains per spike and spike per square meter. Single irrigation at planting time increased grain yield by increasing seed weight, spike number per square meter and fertile spikes. Effectiveness of this treatment on average two years shows that barley yield increased up to 3500 - 4100 kg ha-1. Limited single irrigation (SI at 50% depletion of available water) at spring time (during heading to flowering stage) had significant effects on yield and water productivity by increasing fertile spikes and seed weight.
)