بررسی امکان کشت توده‌های بومی بالنگوی شهری (Lallemantia iberica F. & C. M.) در شرایط دیم سردسیری مراغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور

چکیده

بالنگوی شهری بدلیل برخی خصوصیات منحصر بفرد می‌تواند بعنوان یک گونه جدید از دانه‌های روغنی در شرایط دیم باشد. سه توده بومی بالنگوی شهری در شرایط دیم سردسیری بصورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرارکه در دو تراکم 300 و 400 بذر در متر مربع و سه تاریخ کاشت پاییزه، انتظاری و بهاره در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم در سال زراعی 90-1389 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثرات توده، زمان، تراکم و همچنین اثر متقابل زمان × تراکم، زمان × توده و تراکم × توده، در بسیاری از خصوصیات مورد بررسی دارای تفاوت معنی‌داری در سطح 1% و 5% بود. صفات درصد ‌سبز (**72/0)، تعداد دانه در بوته، (**56/0)، شاخص برداشت (**39/0)، عملکرد زیست توده (*30/0) و ارتفاع بوته (*30/0) بیشترین همبستگی مثبت را با عملکرد دانه نشان داد. در تجزیه علیت نیز، صفات درصد سبز و ارتفاع بوته دارای بیشترین اثر مستقیم و مثبت در افزایش عملکرد دانه بوده به طوریکه 6/74% از کل تغییرات عملکرد دانه را توجیه نمود. مقایسه میانگین اثر متقابل تراکم × توده صفت عملکرد دانه نشان داد که توده کردستان2 با تراکم 400 بذر در متر مربع دارای بیشترین میزان عملکرد دانه به میزان 1235 کیلوگرم در هکتار بود. از این آزمایش چنین نتیجه‌گیری شد که توده کردستان-2 در تراکم 400 دانه در متر مربع و تاریخ کشت پاییزه قابل توصیه در منطقه سردسیر مراغه است.

عنوان مقاله [English]

Study on planting possibility of Dragon's head (Lallemantia iberica F. & C. M.) landraces in cold rainfed conditions

نویسندگان [English]

  • S. Shahbazi
  • Kh. Alizadeh
  • V. Fathirezaie
Dryland Agricultural Research institute
چکیده [English]

The Dragon's head(Lallemantia iberica F. & C. M.) can be introduced as a new oilseed crop to cold rainfed areas because of its unique characteristics. The field trial was carried in a split-plot factorial in a randomized complete block design (RCBD) with three replications in Dryland Agricultural Research Institute (DARI) in 2010-11. The treatments included three landraces of Dragon’s head as main plots and two seeding rates and three sowing dates as sub plots. The effect of landrace, sowing date, seed density and their interactions were significant on some studied traits. Grain yield had positive correlation with seed germination (0.72**), harvest index (0.39**), dry biomass (0.30*) and plant height (0.30*) and number of seeds per plant (0.56**). Based on path analysis, seed germination and plant height had the highest positive direct effect on grain yield; and accounted 75% of the yield variation. Kurdish-2 landrace at 400 seed m-2 density produced the highest grain yield of 1235 kg ha-1. It can be concluded that some Dragon’s head landraces (e.g, Kurdistan- 2) could be recommended as a new crops for autumn sowing in Maragheh and similar cold rainfed areas of the country.