نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• عبدالعلی غفاری ¹
• ادی دپائو ²
• سید ابوالفضل میرقاسمی ³

¹ موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور

² مرکز بین‌المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک- ایکاردا

³ سازمان جنگلها. مراتع و آبخیزداری کشور

چکیده

پهنه‌بندی اگرواکولوژی یک ابزار ضروری در برنامه‌ریزی کشاورزی محسوب می‌شود. با تلفیق اجزای اصلی و موثر کشاورزی، امکان بررسی همه جانبه شرایط تولید فراهم می‌شود. پتانسیل‌ها و محدودیت‌های محیطی‌ بهتر بررسی گردیده و تصمیم گیرندگان کشاورزی با داشتن یک نقشه جامع و کامل بجای نقشه‌های تک موضوعی و پراکنده، تصمیمات درستی اتخاذ می‌کنند. در این مطالعه، نقشه پهنه‌بندی اگرواکولوژی حوضه آبریز رودخانه کرخه با استفاده از داده‌های درازمدت هواشناسی (1998-1973)، نقشه‌های کاربری اراضی و پوشش گیاهی (استخراج شده از تصاویر ماهواره‌ای) و لایه اطلاعاتی خاکشناسی به کمک نرم‌افزارهای GIS تجزیه و تحلیل و نهایتاً تلفیق شد که در آن 46 واحد همگن قابل شناسائی است. از این تعداد، 5 ناحیه شامل بر 1- منطقه نیمه‌خشک با زمستان خنک و تابستان گرم و خیلی گرم با کاربری زراعت دیم و بدون محدودیت خاک با مساحت 26/18 درصد، 2- منطقه نیمه‌خشک با زمستان خنک و تابستان گرم و خیلی گرم با کاربری جنگل و خاکهای دارای رخنمون سنگی و کم عمق با مساحت 04/17 درصد، 3- منطقه نیمه‌خشک با زمستان سرد و تابستان گرم با کاربری زراعت دیم و بدون محدودیت خاک با مساحت 26/10 درصد، 4- منطقه نیمه‌خشک با زمستان سرد و تابستان گرم با کاربری مرتع و خاکهای دارای رخنمون سنگی و کم عمق با مساحت 2/9 درصد، 5- منطقه نیمه‌خشک با زمستان خنک و تابستان گرم و خیلی گرم با کاربری زراعت آبی و بدون محدودیت خاک و توپوگرافی با مساحت 86/4 درصد، حدود 60 درصد حوضه را پوشش می‌دهد

عنوان مقاله [English]

Agroecological Zones of Karkheh River Basin

نویسندگان [English]

• A. Ghaffari ¹
• E. De ²
• SA. Mirghasemi ³

¹ Dryland Agricultural Research Institute (DARI)

² International Center for Agriculture Research in Dry Areas (ICARDA)

³ Forest, Range and Watershed Management Organization (FRWO)

چکیده [English]

        An agroecological zones (AEZ) map is an essential tool for agricultural planning. By integrating the key components of the agricultural environments, it offers a bird's-eye view of internal diversity, agricultural potential and constraints that decision-makers find easier to understand than a pile of single-theme maps. In this study, AEZ map of the Karkheh River basin has been prepared using the climate data covering the period 1973-1998, land use, land cover, and landforms/soils implemented in GIS. A total of  46 unique units have been differentiated, of which only five units including, 1- semi arid-cool winter-warm to very warm summer- rainfed cultivation- non limiting soils by 18.26% area, 2- semi arid-cool winter-warm to very warm summer- forest- rock outcrops or very shallow soils by 17.04% area, 3- semi arid-cold winter-very warm summer- rainfed cultivation- non limiting soils by 10.26% area, 4- semi arid-cold winter-warm summer-range- rock outcrops or very shallow soils by 9.20% area, 5-semi arid-cool winter-warm to very warm summer- irrigated cultivation- non limiting soils and terrain by 4.86% area, occupy nearly 60% of Karkheh river basin