گیاهان زراعی دیم
معروف خلیلی؛ مصطفی ریاحی اوغانی؛ محمد علی ابراهیمی
دوره 7، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 189-202
چکیده
به‌منظور شناسایی QTLهای مرتبط با ذخیره و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی به دانه جو ، 72 لاین دابل‌هاپلوئید به همراه والدین (Steptoe و Morex) در قالب طرح لاتیس ساده با دو تکرار و در شرایط نرمال(آبیاری) و تنش کمآبی مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج QTL به روش مکانیابی فاصلهای، در شرایط نرمال، 17 عدد QTL برای صفات مرتبط با ذخیره و انتقال مجدد ...
بیشتر
به‌منظور شناسایی QTLهای مرتبط با ذخیره و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی به دانه جو ، 72 لاین دابل‌هاپلوئید به همراه والدین (Steptoe و Morex) در قالب طرح لاتیس ساده با دو تکرار و در شرایط نرمال(آبیاری) و تنش کمآبی مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج QTL به روش مکانیابی فاصلهای، در شرایط نرمال، 17 عدد QTL برای صفات مرتبط با ذخیره و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی و عملکرد دانه شناسایی شد. واریانس فنوتیپی توجیه شده به‌وسیله این QTLها از 11 تا 20 درصد متغیر بود. بیشترین و کمترین واریانس فنوتیپی به ترتیب متعلق به عملکرد دانه و تخصیص مواد فتوسنتزی به ساقه بود. LOD در دامنه 02/3 تا 11/6 قرار داشت. در شرایط تنش کمآبی، 14 عدد QTL شناسایی شد. واریانس فنوتیپی توجیه شده به وسیله این QTLها از 86/11 تا 77/19 درصد متغیر بود که به ترتیب به صفات انتقال مجدد مواد فتوسنتزی و تخصیص مواد فتوسنتزی به ساقه اختصاص داشت. LOD نیز در دامنه 12/3 تا 61/5 قرار داشت. در این بررسی برای صفت تخصیص مواد فتوسنتزی به ساقه دو QTL پایدار بر روی کروموزوم‌های 3H و 1H برای تخصیص مواد فتوسنتزی به سنبله یک QTL پایدار بر روی کروموزوم 4H، برای صفت انتقال مجدد دو QTL بر روی کروموزوم‌های 4H و 1H، برای عملکرد دانه دو QTL پایدار روی کروموزوم‌های 4H و 3H، مکانیابی شدند. بعد از اعتبار سنجی QTLهای پایدار و خوشهای شناسایی شده برای صفات مهم کمی و کیفی مرتبط با ذخیره و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی و عملکرد دانه جو میتواند در برنامه گزینش به کمک نشانگر مورد استفاده قرار گیرند.
گیاهان زراعی دیم
معروف خلیلی؛ فهیمه جواهری کاشانی؛ محمد علی ابراهیمی
دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 121-138
چکیده
به منظور بررسی تنوع و مکانیابی QTLهای کنترل کننده صفات مورفولوژیکی و رویشی بذر گندم، 148 اینبرد لاین نوترکیب همراه با دو والد Rojo Yecora و No. 49، آزمایشی در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار و دو شرایط نرمال و تنش رطوبتی در سال 1395 اجرا شد. صفات درصد جوانه زنی نهایی، سرعت جوانه زنی، طول ریش هچه وساق چه، وزن خشک ریشه چه و ساقه ...
بیشتر
به منظور بررسی تنوع و مکانیابی QTLهای کنترل کننده صفات مورفولوژیکی و رویشی بذر گندم، 148 اینبرد لاین نوترکیب همراه با دو والد Rojo Yecora و No. 49، آزمایشی در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار و دو شرایط نرمال و تنش رطوبتی در سال 1395 اجرا شد. صفات درصد جوانه زنی نهایی، سرعت جوانه زنی، طول ریش هچه وساق چه، وزن خشک ریشه چه و ساقه چه، وزن خشک گیاهچه و شاخص بنیه بذر مورد اندازهگیری قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد بین ژنوتیپهای مورد مطالعه از نظر کلیه صفات مورد بررسی اختلاف معنی‌داری وجود داشت. در شرایط نرمال رطوبتی بالاترین مقدار وراثتپذیری خصوصی به صفات طول ساقه چه، وزن ساقه چه، شاخص بنیه بذر و درصد جوانه زنی نهایی اختصاص داشت، همچنین بالاترین مقدار وراثت پذیری خصوصی در شرایط تنش کم آبی به صفت طول ریشه چه اختصاص داشت. تجزیهQTL به روش نقشه یابی فاصلهای مرکب (CIM) برای هر صفت در هر محیط و میانگین دو محیط انجام گردید. در شرایط نرمال در مجموع 16عدد QTL شناسایی شد. واریانس فنوتیپی توجیه شده به وسیله این QTLها از 11/5 تا 21/6 درصد متغییر بود؛ بیشترین و کمترین واریانس فنوتیپی به ترتیب متعلق به وزن خشک ساقه چه و وزن خشک ریشه چه بود. در شرایط تنش رطوبتی در مجموع 20 عدد QTL شناسایی گردید. واریانس فنوتیپی توجیه شده به وسیله این QTLها از 11/9 تا 24/7 درصد متغییر بود که به ترتیب صفات وزن خشک ریشه چه و طول ساقه چه اختصاص داشت. برای صفات مورد مطالعه در میانگین دو محیط 14عدد QTL شناسایی شد. واریانس فنوتیپی توجیه شده به وسیله این QTLها از 11/41 تا 23/2 درصد متغییر بود که به ترتیب صفات وزن خشک ریشهچه و وزن خشک ساقه چه اختصاص داشت. LOD در دامنه 3/12 تا 7/25 قرار داشت. در دو شرایط محیطی مختلف و میانگین آنها، QTL شناسایی شده بر روی کروموزوم شماره 4B و حد فاصل دو مارکر Wms121-Sukkula.1300 کنترل کننده صفات وزن خشک ساقه چه و شاخص بنیه بذر و QTL قرار گرفته بر روی کرموزوم 2D حد فاصل دو مارکر Gwm349-Wmc445 کنترل کننده صفت شاخص بنیه بذر، در کلیه شرایط پایداری کامل داشتند که میتوان از آنها برای گزینش به کمک نشانگر (MAS) استفاده نمود.
گیاهان زراعی دیم
مهناز محمدفام؛ صابر گلکاری؛ بهـزاد صـــادق زاده
دوره 5، شماره 2 ، آذر 1395، ، صفحه 185-201
چکیده
گندم، یکی از گیاهان مهم زراعی ایران و جهان، از جنبه‌های گوناگون غذایی و اقتصادی حائز اهمیت می‌باشد. شناسائی تنوع آللی ژن‌های کنترل کننده نیاز بهاره‌سازی در ارقام و لاین‌های مختلف گندم، امکان تعیین تیپ رشد، پیش‌بینی سطح تحمل سرما و سازگاری ژنوتیپهای مختلف گندم را به اقلیم‌ها و مناطق هدف فراهم می‌سازد. در سطح مولکولی طول دوره ...
بیشتر
گندم، یکی از گیاهان مهم زراعی ایران و جهان، از جنبه‌های گوناگون غذایی و اقتصادی حائز اهمیت می‌باشد. شناسائی تنوع آللی ژن‌های کنترل کننده نیاز بهاره‌سازی در ارقام و لاین‌های مختلف گندم، امکان تعیین تیپ رشد، پیش‌بینی سطح تحمل سرما و سازگاری ژنوتیپهای مختلف گندم را به اقلیم‌ها و مناطق هدف فراهم می‌سازد. در سطح مولکولی طول دوره ورنالیزاسیون در ارقام گندم به طور عمده به وسیله مکان‌های ژنی (VRN-1، VRN-2وVRN-3) تعیین میشود. در گندم هگزاپلویید ژن‌های( Vrn) برای تیپ رشد بهاره در فرم غالب و برای تیپ زمستانه در فرم مغلوب همراه با اثرات اپیاستاتیک عمل می‌کنند. در این تحقیق تنوع آللی موجود در مکان‌های ژنی (VRN-1 و VRN-B3) در 50 ژنوتیپ گندم نان با استفاده از 9 جفت آغازگر اختصاصی تعیین شد. آلل‌های غالب Vrn-B1,Vrn-D1)و Vrn-B3) بهترتیب با فراوانی (٪58، ٪22 و ٪90( شناسایی شدند. همچنین آلل‌های مغلوب vrn-B1, vrn-D1)وvrn-B3) بهترتیب با فراوانی (٪42، ٪78 و ٪10) شناسایی شدند. در مکان ژنی (VRN-A1) آلل Vrn-A1c)) با فراوانی 58٪، آلل (Vrn-A1b) با فراوانی26٪، آلل (Vrn-A1a) با فراوانی14٪ و آلل (vrn-A1) با فراوانی 2٪ دارای کمترین فراوانی بود. این تحقیق تنوّع اللی قابل ملاحظه‌ای را در مکان‌های ژنی کنترل کننده ورنالیزاسیون و تحمل سرما در ژنوتیپهای گندم دیم مورد بررسی نشان داد که اطلاعات حاصل در جهت تجمیع الل‌های مطلوب برای تولید لاین‌های سازگار به شرایط اقلیمی در مناطق هدف مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.
