علی رسائی؛ سعید جلالی هنرمند؛ محسن سعیدی؛ محمداقبال قبادی
دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 115-130
چکیده
تغییر روابط فیزیولوژیک گیاه بویژه در فتوسنتزتحت تنش خشکی میتواند بر میزان جذب نور و عملکرد نهایی محصول اثر بگذارد. بهبود پارامترهای مرتبط با فتوسنتز بهمنظور افزایش یا عدم کاهش آسیمیلاسیون در شرایط تنش خشکی یکی از راههای مدیریت بهزاعی در گیاهان میباشد. بهمنظور بررسی اثرات کاربرد خارجی تنظیمکنندههای مختلف رشد شامل اُکسین ...
بیشتر
تغییر روابط فیزیولوژیک گیاه بویژه در فتوسنتزتحت تنش خشکی میتواند بر میزان جذب نور و عملکرد نهایی محصول اثر بگذارد. بهبود پارامترهای مرتبط با فتوسنتز بهمنظور افزایش یا عدم کاهش آسیمیلاسیون در شرایط تنش خشکی یکی از راههای مدیریت بهزاعی در گیاهان میباشد. بهمنظور بررسی اثرات کاربرد خارجی تنظیمکنندههای مختلف رشد شامل اُکسین (IAA)، جیبرلیکاسید (GA3) و سیتوکینین (6-BAP) به همراه آب مقطر (شاهد) در مرحلهی رشد آبستنی (بوتینگ) دو رقم گندم (ریژاو و آذر-2)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایهی طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار تحت شرایط دیم در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی در سالهای 93-1392 و 94-1393 اجرا گردید. نتایج نشان داد، 6-BAP و IAA بهترتیب با میانگینهای 1800 و 1700 کیلوگرم در هکتار باعث تولید بیشترین عملکرد دانه در رقم ریژاو شدند. همچنین بیشترین میانگین وزن ویژه برگ (86 میلیگرم برسانتیمترمربع)، سرعت فتوسنتز (6/18 میکرومول دیاکسیدکربن برمترمربع برثانیه) و کارایی مصرف آب فتوسنتزی (667 میکرومول دیاکسیدکربن بر مول مولکول آب) مربوط به کاربرد 6-BAP در رقم ریژاو بود. سرعت فتوسنتز با وزن ویژه برگ پرچم (92/0R2=)، میزان رنگیزههای فتوسنتزی (98/0R2=) و هدایت مزوفیلی (96/0R2=) همبستگی مثبت و معنیدار داشت. رقم ریژاو نسبت به آذر-2 در تمامی صفات مورد بررسی برتر بود. میتوان نتیجه گرفت کاربرد خارجی تنظیمکنندههای مختلف رشد در مراحل حساس رشد و نمو گندم موجب بهبود توان فتوسنتزی گیاه میشود. این امر موجب کاهش اُفت عملکرد نهایی دانه در شرایط تنش خشکی خواهد شد.
شیوا اردلانی؛ محسن سعیدی؛ سعید جلالی هنرمند؛ محمداقبال قبادی؛ مجید عبدلی
دوره 3، شماره 2 ، آذر 1393، ، صفحه 173-195
چکیده
به منظور بررسی اثر تنش رطوبتی پس از گردهافشانی بر صفات زراعی، توانایی ذخیرهسازی قندهای محلول در ساقه و میزان انتقال مجدد ماده خشک گندم، آزمایش گلدانی در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه به صورت فاکتوریل و بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار طی سال زراعی 91-1390 انجام گرفت. در این آزمایش تنش رطوبتی در مرحله ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تنش رطوبتی پس از گردهافشانی بر صفات زراعی، توانایی ذخیرهسازی قندهای محلول در ساقه و میزان انتقال مجدد ماده خشک گندم، آزمایش گلدانی در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه به صورت فاکتوریل و بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار طی سال زراعی 91-1390 انجام گرفت. در این آزمایش تنش رطوبتی در مرحله رشد زایشی (از مرحله گردهافشانی تا پایان دوره رشد رطوبت خاک در محدوده 30 درصد ظرفیت زراعی - 65 الی 99 از مرحله رشدی زادوکس) مد نظر قرار گرفت و ارقام مختلف گندم شامل پیشتاز، DN-11، سیوند و مرودشت به عنوان فاکتور دوم بررسی شدند. نتایج نشان داد که تنش رطوبتی پس از گردهافشانی از طریق افت وزن هزار دانه عملکرد دانه را کاهش داد. در شرایط تنش رطوبتی پس از گردهافشانی ارقام مرودشت و DN-11 کمترین میزان عملکرد دانه را داشتند. وقوع تنش رطوبتی سبب شد که وزن خشک ساقه و میزان انتقال مجدد به طرز چشمگیری کاهش یابد. بر خلاف این پارامترها غلظت قندهای محلول در شرایط تنش رطوبتی به طور معنیداری افزایش پیدا کرد. در شرایط تنش رطوبتی، میزان انتقال مجدد ماده خشک از میانگرههای پایین ساقه (میانگرههای زیر پنالتیمیت) به دانه 11 درصد، کارایی انتقال 32 درصد و سهم آن در عملکرد دانه 121 درصد افزایش یافتند. همچنین پنالتیمیت و میانگرههای پایین ساقه بیشترین غلظت قند محلول را در شرایط تنش داشتند. تنش کمآبی سبب افزایش کارایی انتقال مجدد نشد ولی در بین ارقام از نظر صفت فوق اختلاف وجود داشت. پس به نظر میرسد که استفاده از صفات فوق در انتخاب و اصلاح ارقام متحمل به تنش کمبود آب مورد توجه قرار گیرد.