نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ابراهیم زارعی چقااللهی ¹
• سید علی محمد مدرس ثانوی ²
• نرگس دولتمند شهری ³

¹ زراعت ،دانشکده کشاورزی، دانشگاه ترییت مدرس،تهران ،ایران

² گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس،تهران ،ایران

³ 'گروه زراعت، دانشکده کشاورزی،دانشگاه تربیت مدرس،تهران ،ایران

چکیده

مقدمه: نخود (Cicer arietinum L.) یکی از قدیمی‌ترین حبوبات کشت‌شده در جهان است که به دلیل سازگاری بالا به خشکی و شرایط دیم، نقش مهمی در کشاورزی مناطق نیمه‌خشک دارد. بااین‌حال، تنش خشکی می‌تواند عملکرد این گیاه را به‌شدت کاهش دهد. استفاده از روش‌هایی نظیر پرایمینگ بذر و محلول‌پاشی اسیدهای آمینه می‌تواند اثرات منفی تنش خشکی را کاهش داده و عملکرد و ویژگی‌های فتوسنتزی گیاه را بهبود بخشد. این پژوهش باهدف بررسی تأثیر پرایمینگ و برگ‌پاشی اسیدهای آمینه تجاری، پرولین، والین و آلانین بر صفات فنولوژیک و عملکرد نخود رقم عادل تحت رژیم‌های مختلف آبیاری انجام شد.

روش‌شناسی پژوهش: در سال 1396، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر و برگ‌پاشی برخی اسیدهای آمینه بر ویژگی‌های فنولوژیکی و عملکرد نخود رقم عادل تحت رژیم‌های مختلف آبیاری انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های خردشده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل رژیم‌های آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل، کم‌آبیاری متوسط و کم‌آبیاری شدید) به‌عنوان عامل اصلی و پرایمینگ و محلول‌پاشی اسیدهای آمینه در شش سطح (اسیدآمینه تجاری، پرولین، والین، آلانین،آب مقطر و شاهد) به‌عنوان عامل فرعی بودند.

یافته‌های پژوهش: با تغییر آبیاری از سطح کامل به سطح کم‌آبیاری شدید، تعداد روز تا گل‌دهی، غلاف‌دهی و رسیدگی، ارتفاع بوته، کلروفیل کل، کاروتنویید و عملکرد دانه به ترتیب 42/4، 92/6، 70/8، 95/24، 28، 81/17 و 18/52 درصد بطور معنی‌داری کاهش و فلاونویید و آنتوسیانین به ترتیب افزایش 19 و 86/42 درصدی معنی‌داری داشتند. استفاده از پرایمینگ و محلول‌پاشی اسیدهای آمینه اثر افزایشی معنی‌داری بر تمامی این صفات (به‌جز فلاونویید و آنتوسیانین) داشت. اسیدآمینه پرولین و تجاری بیشترین تأثیر را بر صفات مطالعه شده داشتند، به‌طوری‌که به ترتیب باعث افزایش 55/26 و 52/26 درصدی عملکرد دانه نسبت به شاهد شدند. اثرات متقابل سطوح مختلف آبیاری و اسیدهای آمینه بر صفات مذکور معنی‌دار نبود، اما کاربرد اسیدهای آمینه، مستقل از سطح آبیاری، با افزایش دوره رشد و رسیدگی نقش موثری در افزایش عملکرد دانه داشت. به‌عبارت‌دیگر، کاربرد اسیدهای آمینه به‌عنوان یک تکنیک کشاورزی می‌تواند رشد و عملکرد گیاهان را بهبود بخشیده و در صورت ترکیب با مدیریت بهینه آبیاری، نتایج مطلوب‌تری به همراه داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

• "
• آمینواسید"
• پرولین"
• تنش کم آبی"
• ، "
• عملکرد دانه"

موضوعات

• گیاهان زراعی دیم

عنوان مقاله [English]

The effect of seed priming and foliar spraying of some amino acids on phenological characteristics and yield of chickpea cultivar Adel under different irrigation regimes

نویسندگان [English]

• ebrahim zarei cheghalahi ¹
• Seyed Ali Mohammad Modarres-Sanavy ²
• narges dolatmand shahri ³

¹ Agriculture, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

² Agriculture, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

³ Agriculture, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Introduction: Chickpea (Cicer arietinum L.) is one of the oldest cultivated legumes in the world. It plays an important role in agriculture in semi-arid regions due to its high adaptability to drought and rainfed conditions. However, drought stress can severely reduce the yield of this plant. Using methods such as seed priming and foliar application of amino acids can reduce the negative effects of drought stress and improve the yield and photosynthetic characteristics of the plant. This study was conducted to investigate the effect of priming and foliar application of commercial amino acids, proline, valine, and alanine, on phenological traits and yield of the chickpea cultivar Adel under different irrigation regimes.

Research methodology: In 2017, an experiment was conducted at the research farm of the Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, to investigate the effect of seed priming and foliar spraying of some amino acids on the phenological characteristics and yield of chickpea cultivar Adel under different irrigation regimes. The experiment was conducted in split plots based on a randomized complete block design with three replications. The factors studied included irrigation regimes at three levels (optimal irrigation, moderate irrigation deficit, and severe irrigation deficit) as the main factor and priming and foliar application of amino acids at six levels (commercial amino acid, proline, valine, alanine, distilled water, and control) as sub-factors.

Research findings: By changing irrigation from optimal irrigation to severe irrigation deficit, the number of days to flowering, pod formation and maturity, plant height, total chlorophyll, carotenoids, and grain yield decreased significantly by 4.42, 6.92, 8.70, 24.95, 28, 17.81, and 52.18%, respectively, and flavonoids and anthocyanins increased significantly by 19 and 42.86%, respectively. The use of priming and foliar spraying of amino acids had a significantly increasing effect on all these traits (except flavonoid and anthocyanin). Proline and commercial amino acids had more impact on the traits, increasing grain yield by 26.55 and 26.52%, respectively, compared to the control. The interaction effects of different irrigation levels and amino acids on the mentioned traits were not significant. However, the application of amino acids, independent of the irrigation level, had an effective role in increasing yield by increasing the growth and maturity period. In other words, amino acids application as an agricultural technique can improve plant growth and yield and, when combined with optimum irrigation management, can yield more favorable results.

کلیدواژه‌ها [English]

• "
• Amino Acids"
• Grain Yield"
• Proline"
• , "
• Water Deficit Stress"