نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، معاونت سرارود، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
2 مرکز خدمات کشاورزی قلعه شاهین، مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان سرپل ذهاب، سرپل ذهاب، ایران
3 مرکز خدمات کشاورزی سراب نیلوفر، مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
چکیده
در این پژوهش به منظور نمایش ظرفیت زراعی و پتانسیل لاینهای جدید و ارقام داخلی و خارجی معرفی شده در مزارع زارعین به بهرهبرداران و شناسایی سازگارترین ژنوتیپها در شرایط کشت بدون شخم، تعداد 26 لاین و رقم داخلی و خارجی گندم دوروم انتخابی از برنامه اصلاحی گندم دوروم موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور به همراه دو رقم شاهد محلی گندم در پایگاه نوآوری پروژه امنیت غذایی ایران-ایکاردا در شرایط بیخاکورزی در منطقه نیمهگرمسیری سرپلذهاب در استان کرمانشاه در سال زراعی 97-1396 مورد ارزیابی قرار گرفتند. در طول اجرای آزمایش عملکرد دانه و خصوصیات مختلف آگرو-فیزیولوژیک ارقام و لاینها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین برای صفات مورد بررسی نشان داد که اختلاف معنیداری بین ژنوتیپهای مورد بررسی از لحاظ عملکرد دانه و ویژگی‌های آگرو-فیزیولوژیک وجود دارد. میانگین عملکرد ژنوتیپهای مورد بررسی از 327 کیلوگرم در هکتار (ژنوتیپ شماره G23) تا 926 کیلوگرم در هکتار (ژنوتیپ شماره G16) متغیر بود و ژنوتیپهای برتر دارای افزایش عملکرد بین 6 تا 51% نسبت به شاهد آزمایش بودند. در مجموع بر اساس درصد برتری عملکرد دانه لاینهای مورد بررسی نسبت به شاهد و سایر خصوصیات آگرو-فیزیولوژیک و امتیاز زراعی، 6 ژنوتیپ گندم دوروم شامل ژنوتیپهای G24، G21، G7، G18، G16 و G25 برتر از شاهد منطقه بودند. از خصوصیات بارز این ژنوتیپهای برتر در شرایط دیم عملکرد دانه و وزن هزار دانه بیشتر، زودگلدهی، میزان سبزینگی و شاخص پوشش گیاهی (NDVI) بیشتر و دمای کانوپی خنکتر بود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Evaluation of grain yield, agronomic and physiological characteristics of durum wheat breeding lines and cultivars under no-till conditions
نویسندگان [English]
- Reza Mohammadi 1
- Reza Haghparast 1
- Mehdi Geravandi 1
- Farshid Mahmoudi 1
- Khodadad Yarkarami 2
- Behzad Shahsavari 3
1 Dryland Agricultural Research Institute, Sararood Branch, Agricultural Research, Education and Extension (AREEO), Kermanshah, Iran
2 Jahad-Agriculture Center of Sarpol-e Zahab, Qaleshahin Branch, Sarpol-e Zahab, Iran
3 Jahad-Agriculture Center of Kermanshah, Sarab Niloufar Branch, Kermanshah, Iran
چکیده [English]
In this study, in order to display the crop capacity and production potential of durum wheat breeding lines and internal and external cultivars to farmers and identifying the best adapted genotypes under no-tillage condition, 26 durum genotypes selected from durum wheat breeding program of Dryland Agricultural Research Institute (DARI) along with two local bread wheat as checks at inovation platform of Iran-ICARDA food security project in warm region of Sarpol-e Zahab, Kermanshah, Iran in farmers' fields under conservaton agriculture (no-tillage) during 2017-18 cropping season. During the experiment the genotypes were evaluated for grain yield and agro-physiological charactristics. The results of ANOVA and mean comparison for the studied traits in inovation platform indicated significant dfferences among genotypes for grain yield and agro-physiological characteristics. Mean yields among genotypes varied from 327 kg/ha (corresponding for G23) to 926 kg/ha (corresponding for G16) and superior genotypes had increasing yileds between 6 to 51% than the local check. In general, according to the yield productivity, agro-physiological charactristics and agronomic scores, six durum wheat genotypes (G24, G21, G7, G18, G16 and G25) were superior to the local check. These well performing genotypes, were charactrized for high grain yield and 1000-kernel weight, early heading, high SPAD-reading and NDVI (normal difference vegetative index) and cooler canopy under rainfed condition.
کلیدواژه‌ها [English]
- Durum wheat
- conservation agriculture
- agro-physiological characteristics
- rainfed condition
)