%0 Journal Article %T ارزیابی عملکرد دانه و ارتباط آن با انتقال مجدد ماده خشک در ارقام گندم نان تحت تنش کم‌آبی پس از گرده‌ افشانی‌ %J زراعت دیم ایران %I موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور %Z 2345-203X %A اردلانی, شیوا %A سعیدی, محسن %A جلالی هنرمند, سعید %A قبادی, محمداقبال %A عبدلی, مجید %D 2014 %\ 11/22/2014 %V 3 %N 2 %P 173-195 %! ارزیابی عملکرد دانه و ارتباط آن با انتقال مجدد ماده خشک در ارقام گندم نان تحت تنش کم‌آبی پس از گرده‌ افشانی‌ %R 10.22092/idaj.2015.101297 %X به منظور بررسی اثر تنش رطوبتی پس از گرده­افشانی بر صفات زراعی، توانایی ذخیره­سازی قندهای محلول در ساقه و میزان انتقال مجدد ماده خشک گندم، آزمایش گلدانی در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه به صورت فاکتوریل و بر پایه بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال زراعی 91-1390 انجام گرفت. در این آزمایش تنش رطوبتی در مرحله رشد زایشی (از مرحله گرده­افشانی تا پایان دوره رشد رطوبت خاک در محدوده 30 درصد ظرفیت زراعی - 65 الی 99 از مرحله رشدی زادوکس) مد نظر قرار گرفت و ارقام مختلف گندم شامل پیشتاز، DN-11، سیوند و مرودشت به عنوان فاکتور دوم بررسی شدند. نتایج نشان داد که تنش رطوبتی پس از گرده­افشانی از طریق افت وزن هزار دانه عملکرد دانه را کاهش داد. در شرایط تنش رطوبتی پس از گرده­افشانی ارقام مرودشت و DN-11 کمترین میزان عملکرد دانه را داشتند. وقوع تنش رطوبتی سبب شد که وزن خشک ساقه و میزان انتقال مجدد به طرز چشمگیری کاهش یابد. بر خلاف این پارامترها غلظت قندهای محلول در شرایط تنش رطوبتی به طور معنی­داری افزایش پیدا کرد. در شرایط تنش رطوبتی، میزان انتقال مجدد ماده خشک از میانگره­های پایین ساقه (میانگره­های زیر پنالتیمیت) به دانه 11 درصد، کارایی انتقال 32 درصد و سهم آن در عملکرد دانه 121 درصد افزایش یافتند. همچنین پنالتیمیت و میانگره­های پایین ساقه بیشترین غلظت قند محلول را در شرایط تنش داشتند. تنش کم­آبی سبب افزایش کارایی انتقال مجدد نشد ولی در بین ارقام از نظر صفت فوق اختلاف وجود داشت. پس به نظر می­رسد که استفاده از صفات فوق در انتخاب و اصلاح ارقام متحمل به تنش کمبود آب مورد توجه قرار گیرد. %U https://idaj.areeo.ac.ir/article_101297_9af6fedb5e982cdc66add39b0f24d065.pdf